بادگیر دوطبقه یزد تنها بادگیر دوطبقه در ایران

تنها بادگیر دو طبقه ایران واقع در خانه تاریخی آقازاده ابرکوه به لحاظ برخورداری از مهندسی بی نظیر، عمل تهویه هوا را حتی در روزهایی که باد زیادی نمی وزد، انجام می دهد.

جاذبه های طبیعی و تاریخی فوق العاده زیبا و کم نظیر ابرکوه، این شهر را به یکی از شهرهای نمونه گردشگری کشور و استان یزد و صد البته یکی از مقاصد گردشگری مسافران و گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.

یکی از این آثار منحصر به فرد، خانه تاریخی آقازاده است که تصویرش را همه ایرانیان بارها روی اسکناس های 20.000 ریالی مشاهده کرده اند که همین حسن انتخاب برای حک کردن عکس بادگیرهای دو طبقه ای که در جهان همتا ندارد به روی پول رایج کشور، نشان از زیبایی و عظمت این بنای تاریخی دارد.

سادگی کوچه های کاهگلی محله دروازه میدان را باید طی کرد تا بعد از عبور از ساباط های قدیمی که با قلوه سنگ هایی سنگ فرش شده اند، شاهد شکوه بنایی تاریخی باشیم که زیبایی وصف ناپذیرش، چشم همگان را مجذوب خود کرده است.

خانه آقازاده در سال 1157 هجری خورشیدی به سفارش حاج حسین ابرقویی یکی از ثروتمندان شهر ابرکوه در در زمینی به مساحت 1500 متر مربع به مساحت 820 مترمربع بنا شده و در 24 بهمن 75 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

وجود تنها بادگیر دو طبقه ایران و معماری بی نظیر آن، کلاه فرهنگی، حوض مستطیل شکلی که انعکاس شاهکار معماری در آن خودنمایی می کند، حیاطی که از سه جهت در بین اتاق های متعدد محصور شده، استفاده از مصالح بومی همچون خشت و آجر، درهای چوبی و پنجره هایی با شیشه های رنگی و گچ بری های ماهرانه از ویژگی های شاخص این بنای تاریخی است.

البته شاخصه اصلی خانه آقازاده، بادگیرهای آن است که دو طبقه بودن آن موجب تمایز این برج های تهویه هوا با سایر بادگیرهای استان یزد شده است؛ 18 متر ارتفاع، 18 متر مربع مساحت و 19 دریچه تنظیم جریان هوا از مشخصه های ظاهری بادگیرهای دو طبقه این خانه کویری است.

مهندسی بادگیرهای نامبرده در زمانی که شاید علم مهندسی و معماری همچون امروز پیشرفته و همراه با تکنولوژی های مدرن نبوده، آنچنان دقیق و علمی بوده که حتی در روزهایی که باد چندانی نمی وزد، عمل تهویه را انجام می دهد و موجب خنک شدن ساختمان می شود.

انواع اتاق های این خانه شامل اتاق های سه دری، پنج دری، تابستان نشین و خیشخان یا دارآفرین بوده و خیشخان در واقع اتاقی در کنار اﺗﺎق تابستانه بوده که در ﺳﻘﻒ آن ﻧﻮرﮔﻴﺮی با ﻋﻨﻮان ﺧﻴﺸﺨﺎن بوده که آن را با ﺣﺼﻴﺮ، ﺳﻔﺎل ﻳﺎ بوته های ﺧﺎردار می پوشاندند و بر آن آب می پاشیدند تا اتاق خنک شود.

کلاه فرنگی یکی دیگر از شاخصه های خانه آقازاده است، کلاه فرنگی در واقع عمارتی کوچک با تزییناتی زیباست که در دوره قاجار رایج شد و سبک معماری آن ترکیبی از سبک های ایرانی و اروپایی است.

کلاه فرنگی خانه ی آقازاده بر بام تالار اصلی در کنار بادگیر قرار دارد و سقف پنج دری اصلی را تشکیل داده است. این عمارت به صورت هشت ضلعی بوده که در هر وجه آن یک پنجره با شیشه های رنگی وجود دارد و به نحوی طراحی شده است که بیشترین نور را به تالار اصلی منتقل کند.

مقرنس یا آهو پای، شیشه های رنگی، گچ بری، اُرسی(پنجره های مشبک مستطیل شکلی که به جای باز شدن دایره ای به شکل عمدی از پایین به بالا باز می شوند و معمولاً تزییناتی مثل شیشه رنگی با قاب چوبی گره چینی در آن ها به کار رفته است) و قطار بندی (نوعی از هنر مقرنس کاری است که در یک خط مستقیم کار شده مانند مقرنس بین طاق و دیوارهای یک اتاق) از جمله تزئینات خانه آقازاده ابرکوه است.

این خانه ی تاریخی به همراه چهار خانه ی تاریخی و زیبای دیگر که همگی در داخل یک کوچه قرار دارند به عنوان مجموعه تاریخی آقازاده ابرکوه شناخته می شود و این روزها هر یک از انها با یک کاربری خاص از جمله هتل، رستوران، کافی شاپ و غیره، پذیرای گردشگران داخلی و خارجی در تمام ایام سال هستند.

امارات متحده عربی در سال 1392 طی درخواستی بی پایه و اساس به یونسکو خواستار ثبت بادگیرها به نام این کشور شد در حالی که تنها خاستگاه این سازه ها، ایران است لذا دولتمردان کشورمان در راستای حمایت از این سازه مهندسی شده توسط ایرانیان، طی اقدامی مهم، طرح بادگیر زیبا و دو طبقه خانه آقازاده را از سال 93 روی اسکناس های 2000 تومانی چاپ کرده اند.

معرفی خانه های تاریخی یزد

خانه های تاریخی یزد بسیار متنوع بوده و نماد فرهنگ این شهر باستانی محسوب می شوند. معماری و طراحی این خانه های قدیمی واقعا حیرت انگیز بوده و جلوه خاصی به شهر تاریخی یزد می بخشند.

شهر یزد را می توان یکی از نمادهای فرهنگی ایران دانست که از اهمیت و ارزش بسیار بالایی برخوردار است. بناها و خانه های تاریخی یزد به دلیل آنکه در بافت کویری قرار گرفته اند، به سبک خاصی ساخته شده و از ویژگی های خاصی برخوردارند. شهر یزد به دلیل بهره مندی از آثار تاریخی و بناهای قدیمی از شهرت خاصی در میان سایر شهرهای ایران برخوردار بوده و لقب عروس کویر ایران به حق برازنده آن است. در ادامه به معرفی و فلسفه کهن خانه های تاریخی یزد خواهیم پرداخت؛ همراه جاباما باشید.

اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان، شهر یزد است که افتخاری برای کشور ما به حساب می آید. خانه های تاریخی یزد از قدمت بسیار بالایی برخوردار هستند و هر چه می گذرد به ارزش و جایگاه بالاتری دست می یابند.

معماری خانه های یزد با توجه به قرار گرفتن در بافت کویری و وجود آب و هوای گرم و خشک در این منطقه به شیوه خاصی انجام می شود. تاکنون در حدود ۳۲۳ خانه تاریخی از شهر یزد به ثبت آثار ملی ایران درآمده است.

در این نوشته ده مورد از مهم ترین خانه های تاریخی یزد را به شما معرفی و مواردی همچون قدمت خانه، مساحت خانه، زیربنای خانه، مالک اصلی خانه، آدرس خانه و ساعت های بازدید خانه را بررسی می کنم.

خانه لاری ها یزد

یکی از معروف ترین خانه های تاریخی یزد که از آثار ارزشمند دوره قاجاریه به شمار می رود را می توان خانه لاری ها یزد دانست. این خانه در سال ۱۲۸۶ قمری بنا شده و در سال ۱۳۷۵ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. مساحت خانه لاری ها در حدود ۱۷۰۰ متر بوده و زیربنای آن معادل ۱۲۰۰ متر است.

مالک این خانه تاریخی شخصی به نام حاج محمد ابراهیم لاری، یکی از تجار موفق ایران بود و این خانه برای مدتی به خانقاه تبدیل شد. در حقیقت لاری ها تاجرهای شناخته شده ای بودند که از لار استان فارس به یزد آمدند.

معماری و طراحی خانه لاری ها بسیار ویژه بوده و از خصوصیات منحصر به فردی همانند احترام به حریم خصوصی، حفظ حریم خانه از نگاه نامحرم، ارتباط فضاهای مختلف و سایر موارد برخوردار است.

خانه لاری ها یزد دارای ۳ حیاط و ۶ باب خانه بوده و از مجموعه ایوان ها، تالارها، اتاق ها و یک سر در و هشتی تشکیل شده است. در حیاط اصلی این خانه یک حوض و ایوان بلند وجود دارد که جلوه خاصی به این فضا بخشیده است. اتاق های این خانه که در مجموع ۲۲ عدد هستند، به سبک کاملا سنتی، آیینه کاری و نقاشی شده اند که نماد هنرمندان این دیار را به رخ همه جهانیان خواهد کشید.

یکی از ویژگی های جالب و جذاب این خانه تاریخی را می توان در چهارفصل بودن آن دانست، زیرا هر ضلع از آن برای فصل خاصی مورد استفاده قرار می گیرد.

ضلع شمالی خانه لاری ها مختص فصل زمستان بوده و ضلع جنوبی آن که تالار و بادگیر را در خود جای داده است، به فصل تابستان مربوط می شود، همچنین در قسمت غربی این خانه بهارخواب واقع شده و قسمت شرقی آن برای فصل پاییز مناسب است.

یک بادگیر بلند و چندین بادگیر کوتاه در قسمت های مختلف این خانه تاریخی قرار گرفته اند که به خنک کردن محیط کمک بسزایی خواهند کرد.

در حیاط دوم یا میانی خانه لاری ها، اتاق های سه دری، پنج دری و هفت دری واقع شده اند که هر کدام از آن ها برای افراد و شرایط خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. اتاق های سه دری مخصوص کودکان بوده و اتاق های پنج دری به اهالی خانه تعلق دارد، همچنین اتاق های هفت دری هم برای افراد والا مقام در نظر گرفته شده است.

حیاط سوم این خانه که از دو حیاط دیگر کوچکتر است، مقداری بالاتر از حیاط دوم قرار گرفته و دارای فضای بسیار دنج و باصفایی است.

به نظر می رسد این حیاط یک خلوتگاه برای اهالی خانه به شمار می رفت، زیرا آرامش وصف ناپذیری را در اختیار افراد قرار می دهد. در نظر داشته باشید که موزه اسناد تاریخی یزد هم در خانه لاری ها وجود دارد، بنابراین می توانید علاوه بر تماشای معماری زیبا و سنتی این خانه تاریخی، از موزه اسناد آن هم دیدن کنید.

ساعت بازدید: ۸ صبح الی ۸ شب
آدرس خانه لاری ها: خیابان امام خمینی، محله فهادان، جنب عمارت کلاه فرنگی

خانه ملک زاده یزد

خانه تاریخی ملک زاده مربوط به دوره قاجاریه بوده و در سال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. قدمت این خانه تاریخی چیزی در حدود ۱۵۰ الی ۱۶۰ سال بوده و بانی آن شخصی به نام حاج محمد صادق عرب است.

خانه باستانی ملک زاده به عنوان یکی از بهترین خانه های تاریخی یزد ، از خشت و گل ساخته شده و حیاط آن پس از گذراندن یک هشتی کوچک پدیدار خواهد شد.

در سه ضلع حیاط این خانه، ساختمان واقع شده و در ضلع شرقی آن برای هماهنگی با سه ضلع دیگر، طاق و طاقچه قرار گرفته است. در قسمت شمالی خانه ملک زاده یک پنج دری زیبا که کاملا گچ کاری و آینه کاری شده است، قرار گرفته و در قسمت شرقی آن سه اتاق سه دری وجود دارد.

در حیاط اصلی این خانه و پشت تالار، یک حیاط کوچک قرار دارد که توسط راهروهایی باریک با یکدیگر در ارتباط هستند. توجه داشته باشید که یکی از قسمت های خانه ملک زاده یزد به خانه هنر یزد تعلق داشته و شامل کافه، گالری، فروشگاه صنایع دستی و پشت بام می شود.

پشت بام خانه هنر یزد یا بام یزد دقیقا روبروی بافت قدیم شهر یزد قرار گرفته است. در زیرزمین این خانه تاریخی یک مطبخ وجود دارد که به دلیل دمای پایین در آن مکان، برای نگهداری آذوقه، کوزه های ترشی و سایر موارد بسیار مناسب است. نام دیگر خانه ملک زاده، خانه هنر یزد است.

آدرس خانه ملک زاده: محله فهادان، حوالی زندان اسکندر، جنب مسجد چهل محراب

خانه ملک التجار یزد

یکی از خانه های قدیمی بسیار زیبا و منحصر به فرد شهر یزد که علاوه بر معماری خاص از سبک بسیار فوق العاده ای هم بهره گرفته است، خانه ملک التجار است.

قدمت این خانه تاریخی در حدود ۱۲۰ سال بوده و مربوط به دوره قاجاریه می شود. مساحت خانه ملک التجار ۵۴۰ متر است و معماری همه قسمت های آن بسیار خاص و زیبا به شمار می رود. خانه ملک التجار توسط شخصی به نام حاج علی عسگر شیرازی بنا نهاده شد و پادشاه آن زمان یعنی ناصرالدین شاه به دلیل آنکه این شخص یک تاجر موفق در زمینه فرش بود، نام ملک التجار را به او اختصاص داد.

حاج علی عسگر شیرازی این خانه تاریخی را در سه قسمت خاص طراحی کرده که هر کدام به افراد خاصی تعلق داشت. یک قسمت از این خانه که دارای اتاق های سه دری و پنج دری بود، به مهمان ها اختصاص داده شده بود، قسمت دیگر مربوط به اعضای خانواده بود و قسمت سوم هم به خدمه تعلق داشت. خانه تاریخی و معروف ملک التجار از ۲۳ اتاق برخوردار بود که سه مورد از آن ها بسیار معروف هستند و هر کدام از معماری خاص و طراحی بی نظیری برخوردارند.

در سقف یکی از این اتاق ها به نام آدم و حوا یک نقاشی بی بدیل از فرش به تصویر کشیده شده که توسط یک نقاش شیرازی به گونه ای ماهرانه و با استفاده از رنگ های گیاهی انجام گرفته است. بد نیست بدانید که این نقاشی به دلیل علاقه زیاد ملک التجار به فرش کشیده شد و شاید باورکردنی نباشد، اما پس از گذشت این همه سال هنوز هم بسیار زیبا و خیره کننده است.

اتاق دوم که نام آینه را به خود اختصاص داده کاملا آینه کاری شده و تمام قسمت های آن اعم از سقف و دیوار با آینه و گچ تزیین شده است. یکی از زیباترین اتاق های این خانه تاریخی، اتاق سوم آن است که توسط آب طلا مزین شده و نام یوسف و زلیخا را به خود اختصاص داده است.

زیبایی های هر سه اتاق در نوع خود بی نظیر هستند و اصلا نمی توان زیبایی آن ها را وصف کرد، بنابراین بهتر است خودتان از آن ها دیدن کنید. بد نیست بدانید که این خانه تاریخی هم اکنون تبدیل به هتل شده است، بنابراین شما می توانید در ملک التجار، به عنوان یکی از بهترین هتل های یزد برای خود اتاق رزرو کنید.

آدرس خانه ملک التجار: خیابان قیام، داخل بازار پنجه علی

خانه کلاهدوزها یزد

خانه کلاهدوزها یا موزه آب را می توان یکی از خانه های منحصر به فرد یزد دانست که به دوران قاجاریه مربوط می شود. این خانه تاریخی در سال ۱۲۶۹ هجری شمسی توسط حاج سید علی اکبر کلاهدوز در پنج طبقه ساخته شد. نام موزه آب از وجود دو قنات به نام های رحیم آباد و زارچ در زیر این خانه نشات گرفته که هم اکنون تنها قنات زارچ در زیر آن جاری است.

هر طبقه از این خانه تاریخی ۷۲۰ متری مربوط به یک جایگاه است، به عنوان مثال، طبقه اول خانه کلاهدوزها محل انشعاب دو قنات رحیم آباد و زارچ بوده و در طبقه دوم آن مواد غذایی نگهداری می شود، زیرا این طبقه دمای پایینی دارد.

طبقه سوم این خانه تاریخی را اتاق ها و دالان هایی که در تابستان مورد استفاده قرار می گیرند، تشکیل داده اند و طبقه چهارم آن محل قرارگیری اتاق های پنج دری، تالار، اتاق ارسی و آشپزخانه است، همچنین در طبقه پنجم این بنای تاریخی، پشت بام قرار دارد که توسط چاه امکان جابجایی آب را برای افرادی که در طبقه همکف قرار دارند، فراهم می کند.

بد نیست بدانید که به طبقه پنجم خانه کلاهدوزها، چاه خانه هم گفته می شود. اگر مجموعه آب خانه کلاهدوزها را کنار بگذاریم، باز هم این خانه از نظر سبک معماری بسیار زیبا، گچ کاری ها و آینه کاری های خاص، یکی از خانه های معروف یزد به شمار می رود. زیباترین و خاص ترین قسمت خانه تاریخی کلاهدوزها را می توان تالار آینه آن به حساب آورد.

ساعت بازدید: ۸ صبح الی ۷ غروب
آدرس خانه کلاهدوزها: میدان امیرچخماق، ابتدای خیابان قیام

خانه تاریخی گلشن یزد

خانه گلشن را می توان در زمره یکی از بهترین خانه های تاریخی یزد قرار دارد که توسط حاج علی اکبر محله تلی معروف به مروج ساخته شده است.

این شخص خانه گلشن را در اختیار دختر خود یعنی بی بی فاطمه و همسرش به نام حاج حسین گلشن قرار دارد و از آن پس به خانه گلشن معروف شد. قدمت این خانه تاریخی در حدود ۱۲۰ سال بوده و کاملا از خشت ساخته شده است. خانه گلشن از سه قسمت اندرونی، بیرونی و نارنجستان تشکیل شده و مجموعا دارای ۴۲ اتاق است.

تمام اتاق های این خانه تاریخی دارای ایوان بوده و در اطراف حیاط مرکزی قرار گرفته اند. معماری و طراحی این بنای قدیمی بسیار منحصر به فرد و زیبا است، طوری که چشم همه را به خود خیره می کند. وجود یک حوض نسبتا بزرگ در میان حیاط و تخت های چوبی سنتی برای نشستن، خبر از یک آرامش درونی و یک حس ناب می دهد که حتما باید آن را تجربه کرد.

تمام ویژگی های یک خانه قدیمی و سنتی اعم از تالار، بادگیر، سه دری، پنج دری، زیرزمین و نارنجستان در خانه گلشن قرار گرفته است. در سال ۱۳۷۵ یک دیگ مسی پر از سکه های طلا که در این خانه دفن شده و متعلق به همسر مرحوم مروج بود، پیدا شد و به سازمان میراث فرهنگی تحویل داده شد.

خانه گلشن هم اکنون به هتل لاله یزد تبدیل شده که می تواند تجربه یک سفر متفاوت به یزد را برای شما رقم بزند. شما می توانید برای رزرو هتل های یزد از طریق سایت جاباما اقدام کنید.

آدرس خانه گلشن: خیابان دهم فروردین، محله تل

خانه آقازاده ابرکوه

شاید بارها به تصویر پشت اسکناس ۲۰۰۰ تومانی نگاه کرده باشید، اما ندانید که این عکس متعلق به بادگیرهای دو طبقه خانه آقازاده ابرکوه یزد است. در حقیقت، زیباترین بادگیرهای دو طبقه ایران، مربوط به این خانه تاریخی بوده که بسیار معروف هستند. مالک خانه آقازاده شخصی به نام سید حسین ابرقویی که یکی از ثروتمندان ابرکوه است، بوده و مساحت آن در حدود ۸۲۰ متر مربع است. این بنای تاریخی بزرگ از ۴ خانه سنتی تشکیل شده که از طریق پشت بام ها به هم مرتبط شده اند.

خانه آقازاده در سال ۱۳۷۵ به عنوان یک اثر ملی در ایران به ثبت رسیده و هم اکنون به یک هتل ۳ ستاره محبوب تبدیل شده و مجهز به امکاناتی همانند کافی شاپ، رستوران، قسمت اندرونی و بیرونی است. همان طور که گفته شد، ویژگی بارز و خاص خانه آقازاده ابرکوه که آن را از سایر خانه های تاریخی یزد متمایز کرده است، وجود بادگیر دو طبقه ۱۸ متری و زیبای آن محسوب می شود.

ساعت بازدید: ۸ صبح الی ۱۰ شب
آدرس خانه آقازاده ابرکوه: یزد، شهرستان ابرکوه، میدان امام حسین، خیابان شهید باهنر، کوچه شهید باهنر نوزدهم

خانه مرتاض یزد

خانه مرتاض یزد مربوط به دوره قاجار بوده و بانی آن علی شیرازی؛ جد بزرگ مرتاض ها است. این بنای تاریخی در سال ۱۳۷۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در سال ۱۳۷۴ از جانب خانواده مرتاض به دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد اهدا شد.

قدمت این خانه در حدود ۱۵۰ سال بوده و نام مرتاض از لقب نسل های بعدی علی شیرازی نشات گرفته است. خانه مرتاض یزد از دو بخش اصلی با حیاط و ورودی جداگانه تشکیل شده که افراد پس از عبور سردر، هشتی و راهرو وارد حیاط می شوند. مشخصه اصلی حیاط بزرگ وجود یک ایوان و بادگیر داخل آن بوده و ویژگی شاخص حیاط کوچک، پنج دری آن است.

آدرس خانه مرتاض: خیابان ایران شهر، کوچه گلچینان، به طرف لرد باجوردی و کوچه مرتاضیون

خانه شکوهی یزد

خانه تاریخی شکوهی را می توان در زمره یکی دیگر از خانه های تاریخی یزد به حساب آورد که دارای قدمتی ۱۱۰ ساله است. این خانه توسط مرحوم وزیری که موسس کتابخانه وزیری یزد بود، ساخته شد، اما پس از گذشت چند مدت این خانه تاریخی به کاظم شکوهی انتقال و نام آن به خانه شکوهی تغییر پیدا کرد.

این عمارت مربوط به دوران قاجاریه بوده و از ارزش بسیار بالایی برخوردار است. خانه شکوهی یزد دارای چهار حیاط و پنج دری بزرگ مهمانی بوده که در یکی از حیاط های آن یک حوض بزرگ قرار گرفته است و وجود باغچه های زیبا در کنار آن، جذابیت خاصی به حیاط بخشیده اند.

نورپردازی این خانه تاریخی علی الخصوص به هنگام شب بسیار زیبا بوده و فضای آن پس از مرمت هایی که اخیرا انجام گرفته، دل نشین تر شده است.

خانه شکوهی در سال ۱۳۸۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و هم اکنون اداره میراث فرهنگی یزد مالک آن است. هر ساله مسافران و گردشگران بسیاری به دلیل معماری خاص خانه شکوهی از آن بازدید می کنند.

آدرس خانه شکوهی: خیابان مسجد جامع، جنب مسجد جامع کبیر یزد

خانه حاج کاظم رسولیان

پایه گذار این خانه تاریخی مرحوم حاج میرزا کاظم رسولیان بوده که توسط استاد محمد حسن محمد رحیم ساخته شده است.

خانه رسولیان در سال ۱۲۸۳ هجری شمسی و در دوران قاجار بنا نهاده شد. این خانه تاریخی از دو بخش بیرونی و اندرونی تشکیل شده که قسمت بیرونی آن شامل حوض، تالار، بادگیر، زیرزمین، اتاق ارسی و بخش اندرونی شامل اتاق های سه دری، پنج دری، تالار، بادگیر، کلاه فرنگی، ارسی و حیاط می شود. خانه تاریخی رسولیان توسط وراث این مرحوم به دانشکده هنر و معماری یزد وقف شد و هم اکنون در اختیار این مرکز قرار دارد.

این خانه تاریخی در سال ۱۳۷۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

آدرس خانه حاج کاظم رسولیان: خیابان امام خمینی، محله سهل بن علی

خانه اخوان سیگاری

یکی دیگر از خانه های تاریخی یزد که ساخت آن، هم در دوران قاجار و هم پهلوی ادامه داشت، خانه اخوان سیگاری است. این خانه قدیمی از تاریخ ۱۳۰۰ به مدت ۲۰ سال به عنوان یکی از مدارس مهم یزد به نام مدرسه تدین شناخته می شد.

معماری این خانه تاریخی بسیار زیبا بوده و دارای چهار حیاط به نام های اندرونی، بیرونی، کار و خدمه است. نام این خانه چند وقت پیش به نام خانه تراب تغییر پیدا کرد. خانه اخوان سیگاری در سال ۱۳۷۵ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. در سفر خود به یزد حتما از خانه اخوان سیگاری دیدن کنید.

آدرس خانه اخوان سیگاری: خیابان امام خمینی، روبروی شاهزاده فضل، کوچه بیست و یکم

سایر خانه های تاریخی یزد

خانه های تاریخی یزد بسیار متنوع و بسیارند و باز هم خانه های تاریخی بسیاری در این شهر زیبا وجود دارند. تعدادی از آن ها را در زیر فقط نام می برم:

خانه افضلی اردکان، خانه مجدالعلما اردکان، خانه سالار میبد، خانه وحشی بافقی، عمارت خانه پدری، خانه خالو میرزا عقدا، خانه فرخی یزدی، خانه ریسمانیان، خانه تهرانی ها، خانه امام حسینی یزد، خانه قجری سلیمی، خانه اولیا، خانه دکتر حجت، خانه مبشر مقدم، خانه شفیع پور، خانه رفیعیان، خانه ادیب الممالک، خانه مشروطه، خانه طیبی، خانه محمودی، خانه اربابی، خانه رزاقیان، خانه عرب زاده، خانه مشق علی امین، خانه دکتر صالحی خاتم، خانه ابوالقاسم زرگان، خانه رشتیان، خانه مودت، خانه فاتح ها، خانه دکتر امامی اردکان، خانه سلامت اردکان، خانه محمد آقا ابویی مهریزی و خانه نواب وکیل، بخشی دیگر از خانه های تاریخی یزد به شمار می روند که هر کدام در نوع خود بی نظیر و ارزشمند هستند.

آشنایی با جاذبه های گردشگری یزد

یزد از استان های مرکزی در کشور و یکی از بهترین شهرهای خشتی جهان است که نام آن در سازمان یونسکو به ثبت رسیده و از آن به عنوان یک شهر بین المللی یاد می شود.

بافت تاریخی شهر یزد با مساحتی در حدود ۸۰۰ هکتار عنوان گسترده ترین و اصولی ترین بافت تاریخ ایران را به خود اختصاص داده است و به عنوان دومین بافت خشتی دنیا و دست نخورده ترین بافت تاریخی کشور به شماره ۱۵۰۰۰ در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است. بعد از راه یافتن یزد به فهرست یونسکو و ثبت جهانی این شهر، اهمیت این شهر بیش از پیش افزایش یافت و توجه گردشگران بیشتری به آن جلب شد.

در این نوشته قصد دارم به جاذبه های گردشگری شهر و استان یزد می پردازم.

مسجد جامع یزد

مسجد جامع یزد یکی از شاهکارهای تاریخی ایران بوده که در هر گوشه و کنار آن، یادگارهایی از دوران گوناگون برجای مانده است و به شیوه یک ایوان در دل کویر می باشد و در طی حدود ۱۰۰ سال و سه دوره بنا شده است.

پایه های اصلی مسجد راساسانیان و بنای فعلی مسجد، از لحاظ شیوه معماری متعلق به دو دوره موسوم به آذری دانسته اند. بنای گنبد خانه متعلق به دوره ایلخانی و سر در رفیع مسجد را متعلق به زمان شاهرخ و دوره تیموری دانسته اند. این بنا از لحاظ خوابیدگی گنبد، سردر رفیع و بلند و همچنین کاشیکاری زیبا و منحصربه فرد، شهرت دارد.

مسجد جامع یزد که به قطع، همانند مرواریدی بی بدیل در شهر یزد می درخشد، در ضلع غربی خیابان امام خمینی و یکی از محله های قدیمی این شهر، قرار دارد.

آتشکده یزد

آتشکده نام گونه ای از نیایشگاه های زرتشتیان است که در آن آتشی در یک جایگاه ویژه دیده می شود و مهم ترین نیایش های دینی از جمله خواندن اوستا و گات ها در آن و در برابر آتش صورت می گیرد. آتشکده یزد یکی از همین نیایشگاه هاست که در دوران پهلوی اول ساخته شده و ارزش بسیاری برای زرتشتیان دارد. این مکان با نام آتشکده وَرهُرام نیز شناخته می شود و آتش مقدس ورهرام در آن قرار دارد.

باغ دولت آباد

باغ دولت آباد یزد یکی از 9 باغ ایرانی است که نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو به چشم می خورد و شهرت بین المللی دارد و بلندترین بادگیر جهان را در خود جای داده و از نظر معماری، بسیار ارزشمند است.

طرح باغ دولت آباد یکی از اصیل ترین و بدیع ترین طرح های باغ ایرانی را به نمایش می گذارد. در واقع این باغ چهار بنای اصلی را در بر می گرفته که سه مورد از آنها به نام هشتی، تالار طنبی و سردر هنوز هم وجود دارند و قسمتی از اتاق های زمستانی نیز به چشم می خورند؛ اما باقی ساختمان ها و حتی محوطه آنها از بین رفته و تنها 40000 متر مربع از کل باغ باقی مانده است.

ارزش تاریخی و معماری این باغ باعث شد تا نامش در تاریخ 23 اسفندماه سال 1346، با شماره ۷۷۴ در فهرست آثار ملی ایران قرار گیرد. نام باغ دولت آباد در سطح جهانی نیز مطرح شد. در سال 2011 در زمره باغ های ایرانی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

یکی از زیباترین ساختمان های حکومتی و تاریخی یزد در این باغ قرار دارد.

میدان امیرچخماق

میدان امیرچخماق مهم ترین میدان یزد است. مجموعه امیرچخماق یزد شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آب انبار که قدمت شان به دوره تیموریان می رسد. تکیه امیر چخماق در سال ۱۳۳۰ و مسجد امیر چخماق در سال ۱۳۴۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند. میدان امیرچخماق، یکی از شاخص ترین مجموعه های تاریخی و گردشگری در شهر یزد محسوب می شود.

خانه ملک التجار

خانه ملک التجار، خانه دیگری که قدمت آن حدود ۱۲۰ سال است و متعلق به حاجی علی اکبر شیرازی از تجار باسابقه یزد بوده است. لقب ملک التجار به دلیل عملکرد مناسب وی توسط ناصرالدین شاه به وی داده شد و نوادگان وی تا ۴ نسل بعد در این امارت زندگی می کردند. این خانه از اتاق های متعددی تشکیل شده که هر یک ویژگی خاص خود را دارند. بر دیوار و سقفِ اکثر اتاق ها نقاشی هایی تماشایی به چشم می خورد که اثر هنرمندان شیرازی هستند و طی روایتی، کشیدن آنها ۱۰ سال به طول انجامیده است. امروزه این ساختمان به عنوان مکانی برای اقامت گردشگران مورد استفاده قرار می گیرد و لقب اولین هتل خشتی جهان را به خود اختصاص داده است.

خانه تهرانی ها

«خانه تهرانی ها» از دیگر جاذبه های شهر یزد و جز مشهور ترین خانه های تاریخی شهر یزد است که متعلق به یکی از تجار ایرانی است. خانواده ای تهرانی حدود ۲۵۰ سال پیش در این خانه زندگی می کردند و از تجار فرش در یزد بوده اند. زیبایی این خانه به اندازه ای است که تا مدت ها به عنوان کنسول گری اقتصادی برخی کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار می گرفته است. این خانه امروزه به عنوان اولین هتل موزه ایران در یزد جزء جاذبه های شهر یزد به شمار می رود.

خانه لاری ها

خانه لاری ها و بادگیر آن مربوط به دوره قاجار است و در یزد، خیابان امام خمینی، محله فهادان، مجاور عمارت کلاه فرنگی واقع شده. این اثر که در تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۸۳۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، شامل شش باب خانه با فضاهای کاملاً معماری ویژه خانه های کویری است. این خانه در سال ۱۲۸۶ قمری ساخته شده مالک آن حاج محمدابراهیم لاری بوده است.

برای آشنایی بیشتر با خانه های تاریخی یزد به نوشته اختصاصی و مفصل «معرفی خانه های تاریخی یزد» مراجعه کنید.

موزه آب یزد

موزه آب یزد در یکی از خانه های قدیمی یزد برپاست و بازدیدکنندگان با ورود به آن می توانند به تاریخ چند هزار ساله آب در این شهر تاریخی پی ببرند. موزه آب که در خانه ی تاریخی به نام کلاهدوزها واقع است در سال ۱۳۷۹ همزمان با اولین همایش بین المللی کاریز کار خودش را آغاز کرد و هدف آن نشان دادن ارزش و اهمیت آب در منطقه ای کویری است که به مردم نشان دهد آب چقدر اهمیت دارد. تقریبا بیش از ۲۰۰ شی تاریخی از مجموعه وسایل کندن قنات تا اسناد و مدارک قنات ها اصلی یزد در این موزه در حال حاضر نگهداری می شود.

مدرسه ضیائیه (زندان اسکندر)

مدرسه ضیائیه که به زندان اسکندر نیز معروف است یکی دیگر از آثار تاریخی شهر یزد است. آغاز ساخت این بنای تاریخی در قرن هفتم هجری و در سال ۶۳۱ هجری قمری آغاز و در سال ۷۰۵ هجری قمری به پایان رسید. این اثر در تاریخ ۲۳ اسفند ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۷۷۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در کنار دیگر آثار کهن و تاریخی شهر یزد، همانند گنجی بی قیمت عهده دار حفظ تمدن، هویت، تاریخ و فرهنگ کشور ایران و مردم این سرزمین خواهد بود.

برج خاموشان یزد

برج خاموشان در نزدیکی یزد یکی از بزرگ ترین و مهم ترین دخمه های زردشتیان جهان است که در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی یزد و در حوالی منطقه صفائیه، بر بلندای کوهی رسوبی و کم ارتفاع به نام کوه دخمه، دو عمارت سنگی مدور برج مانند با فضای میان تهی قرار دارد که به دخمه یا دادگاه زرتشتیان مشهور است.

پیشینیان جهان را متشکل از چهارعنصر آب، آتش، خاک و هوا می دانستند، آن ها مرگ را نه نابودی که سفر به جهانی دیگر تلقی می کردند. در آیین زردشت بی تابی برای مردگان به شدت منع شده است. آن ها پس از مرگ هر شخص، جسد او را به برج خاموشان یا دخمه برده، تا بدون آلوده کردن عناصر طبیعی، جسم او را به طبیعت بازگردانند. دخمه ها مطابق با اصول و قواعد جالب توجهی ساخته می شدند، مکان اجساد برای مردان، زنان و کودکان هریک در محل مشخصی تعیین شده بود، استودان ها در مرکز بنای مدور دخمه به دفن و ضدعفونی استخوان ها اختصاص یافته بود و اجساد مردگان خوراک کرکس ها و سایر پرندگان می شد.

آب انبار شش بادگیر

آب انبار شش بادگیر زیباترین آب انبار یزد شناخته می شود که به دلیل داشتن شش بادگیر، به این نام شهرت پیدا کرده است و متعلق به دوران قاجاریه است، در محله تپه یزد، کوچه شش بادگیر واقع شده است. وجه تسمیه نام آب انبار به این دلیل است که آب انبار، شش بادگیر دارد. این آب انبار زیباترین آب انبار یزد شناخته می شود.

این بنا دو ورودی دارد که یکی در شمال و دیگری در جنوب مخزن قرار گرفته است. این آب انبار زیبا ۵۵ پله دارد. ورودی آب انبار در قسمت جنوبی قرار گرفته و بین پله های ۲۵ و ۲۶ آن، از بالا یک هشتی با سنگ فرش آجری قرار دارد.

عمارت بوستان ناجی

از دیگر باغ های مشهور یزد در دوران قاجار بوستان ناجی است که پس از این که به شهرداری اهدا شد به صورت بوستان بازسازی شد. عمارتی در میان این بوستان قرار دارد که دارای یک تالار با بادگیر، ۲ اتاق و قسمت های مختلف دیگری است که این عمارت و باغ با کاربری مسکونی از املاک شخصی به نام ناجی بوده است. این بوستان در مسیر قنات نجف آباد قرار دارد.

برج و باروی قدیم شهر

یزدی ها از برج و باروی به منظور در امان ماندن و حفظ جان ساکنان شهر از هجوم غارتگران و دشمنان می ساختند تا در مقابل هر گونه حمله ای دفاع خوبی از خودشان بتوانند نشان دهند. برج و باروهای یزد مربوط به دوره دیلمیان – اتابکان است و در یزد، خیابان گل سرخ، امام خمینی، محلات مالمیر، لبخند واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۴ آذر ۱۳۵۲ با شمارهٔ ثبت ۹۵۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بقعه دوازده امام

بقعه دوازده امام از بناهای دوره سلجوقی است که در محله فهادان شهر یزد در مرکز ایران قرار دارد. گنبد آجری این بقعه در شمار آثار مهم هنر سلجوقی به شمار می رود. بر اساس اسناد تاریخی و شناسنامه ای، قدیمی ترین بنای یزد می باشد و از حیث سبک بنا و نقش و نگار و کتیبه کوفی رنگی، اهمیت خاصی در معماری اسلامی دارد. این اثر تاریخی در سال ۱۳۱۳ همزمان با مسجد جامع یزد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عمارت قصر آینه یا موزه آینه و روشنایی

عمارت دیگری در شهر یزد به نام قصر آیینه وجود دارد که به موزه آیینه و روشنایی اختصاص یافته است. این عمارت در سال ۱۳۲۰ به صورت یک مهمانسرای خصوصی ساخته شده و از انقلاب در سال ۱۳۷۷ موزه در آن برپا شد.

ساعت مارکار یزد

میدان مارکار و ساعتی که درست در مرکز ایران قرار گرفته است! ساعت فردوسی، ساعت شهر بزرگی است که در میدان مارکار یزد قرار دارد و در کنار مجموعه ی دیگری از مارکارها مثل دبیرستان و پرورشگاه قرار گرفته است. این بناها به هزینه شخصی یک زرتشی ساخته شده و در اختیار عموم مردم قرار گرفته است. تاریخچه ساعت مارکار یزد به سال 1313 باز می گردد.

بازار و حمام خان

حمام خان یزد یکی از صدها حمام قدیمی ایرانی است که خوشبختانه از گزند حوادث طبیعی و تاریخی در امان مانده است و در حال حاضر به سفره خانه ای زیبا تبدیل شده که با انواع غذاهای ایرانی و غذاهای سنتی یزدی پذیرای گردشگران شهر تاریخی یزد است. ساخت این مجموعه ی چشم نواز در شهر یزد به زمان ناصرالدین شاه باز می گردد و بازار خان به عنوان طولانی ترین و عریض ترین بازارهای شهر یزد شناخته شده است و مصالح به کار رفته در آن خشت و گل است. این مجموعه ارزشمند در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قلعه سر یزد

قلعه سر یزد با فاصله ۴۵ دقیقه ای از شهر یزد به عنوان یک مکان توریستی همیشه مورد توجه بازدید کنندگان قرار گرفته است. ساختار دفاعی سلسله ساسانیان در این قلعه کاملا مشهود است و همچنین این قلعه در زمان سلسله صفویان گسترش یافته و به خوبی حفظ شده است. قلعه سریزد یکی از کهن ترین و بزرگ ترین صندوق امانات بانکی ایران و جهان بوده است. قدمت این قلعه تاریخی به حکومت ساسانیان (قرن ۳ تا ۷ میلادی) می رسد.

زورخانه صاحب الزمان

زورخانه صاحب الزمان (عج) بزرگترین زورخانه استان یزد است و کلیه مصالح و تجهیزات این زورخانه را از میراث فرهنگی تهیه و بنای آن برای اداره اوقاف است.

غار شگفت انگیز یزدان

غار شگفت انگیز یزدان یکی از بزرگترین غارهای استان یزد بشمار می رود در روستای هفتهر استان یزد و در فاصله 130کیلومتری مرکز استان یزد واقع شده است. این غار با قندیل ها، حوضچه های زیبا و همچنین دالان هایی که بواسطه وجود قندیل های آهکی درون غار ایجاد شده است از جمله جاذبه های گردشگری روستای هفتهر است. غار یزدان که از جمله 45 غار کشف شده در استان یزد به شمار می رود با عمق 20 متر و مقطع 35در50 مترمربع در ارتفاع 2200متری از سطح دریا واقع شده و مکانی جذاب برای علاقمندان با گردشگری طبیعی و ماجراجویی است. غار یزدان به تازگی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آب انبار رستم گیو

آب انبار رستم گیو مربوط به دوره قاجار است و در یزد، حاشیه بلوار بسیج واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۸۲۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این آب انبار بر روی دشت صاف طبقات خاک رس قرار گرفته است. طراحی گنبد این آب انبار به شکل شلغمی بوده و با طرح سرو با استفاده از آجر فرش شده است. با توجه به قرار گرفتن آن در حاشیه بلوار بسیح، این بنا تبدیل به جاذبه توریستی زیبایی شده است.

آرامگاه سید رکن الدین یزد

بقعه ی سید رکن الدین در استان یزد، خیابان مسجد جامع کبیر یزد و بیش از یک متر پایین تر از سطح کوچه ی سید رکن الدین ساخته شده است. قدمت این اثر تاریخی ایرانی، به قرن هشتم هجری قمری باز گشته و در سال ۱۳۱۴ با شماره ۲۴۶ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. سید رکن الدین ابوالمکارم محمد قاضی حسینی یزدی، فرزند قوام الدین محمد بن نظام از سادات شهر یزد، به شمار می آید. این عالم بزرگ در زمان حکومت ابوسعید بهادرخان زندگی کرده و از بزرگان و حاکمان آن دوران محسوب می شود.

آرامگاه سید شمس الدین

بقعه سید شمس الدین مربوط به سدهٔ ۸ است و در یزد، محله چهار منار، جنب حوض ملتکیه واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۱ تیر ۱۳۱۳ با شمارهٔ ثبت ۲۰۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آرامگاه سید شمس الدین باقیمانده یک مجموعه بناست که در محله چهار منار یزد قرار دارد و به صورت زیارتگاهی نیمه ویران گاه به گاه محل عبادت پیرزنان محله و به ندرت مورد بازدید علاقه مندان به آثار تاریخی و مسافران خارجی واقع می شود.

گنبد عالی ابرکوه

گنبد عالی ابرکوه یا گنبد علی از سالم ترین ساختمان های برجای مانده از زمانه سلجوقیان و از ارزشمندهای هنر مهرازی ایران است که در شهر ابرکوه در ۱۳۰ کیلومتری یزد جای گرفته است. ساختار بنا از سنگ و چاروگ (ساروج) و هشت گوش است که بر روی کرسی چهارگوشی که گوشه هایش پخ شده ساخته شده، شکل گنبد در بخش آسمانه مانند عرقچین است. گنبد عالی ابرکوه در سال ۱۳۱۲ به شماره ۱۹۵ در فهرست آثار ملی ایران نگاشته شد.

قنات باغ زارچ

باغ زارچ قناتی است که در از توابع بخش زارچ، شهرستان مرکزی استان یزد در استان یزد قرار دارد. این قنات سه شاخه کوره جدا از هم به نام های: شیرین- شور –ابراهیم خویدکی دارد که در مجموع طول کوره قنات بیش از ۷۱ کیلومتر می باشد.

مسجد جامع فهرج

مسجد جامع فهرج (مسجد امام حسن) مربوط به صدر اسلام است و در شهرستان یزد، بخش مرکزی روستای فهرج واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ آذر ۱۳۴۹ با شمارهٔ ثبت ۹۰۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ساخت مسجد جامع فهرج به نیمه اول قرن اول هجری برمی گردد. این مسجد، تنها مسجدی در جهان اسلام با قدمت زیاد است که ساختمان آن از ابتدا تا کنون تغییری نکرده است.

یخچال خشتی میبد

یخچال خشتی شهرستان میبد بنایی قدیمی مخصوص ساخت و نگه داری یخ بوده است که در شهر میبد (۵۰ کیلومتری شمال غربی شهر یزد) و در کنار ابنیه ی تاریخی متعددی چون رباط شاه عباسی قرار دارد از نوع یخچال های دارای گنبد است و در میان این نوع از یخچال ها از حیث ابعاد بزرگ ترین محسوب می شود. قدمت این یخچال مربوط به قبل از دوره ی قاجار (احتمالاً صفویه) است. مخزن یخ در این یخچال گودالی بزرگ است که قطر دهانه ی آن در حدود ۱۳ متر و قطر مقطع آن ۶.۵ متر است و عمقی در حدود ۵ متر دارد. گرداگرد این گودال سکویی برای رفت و آمد با عرضی نزدیک به ۱.۵ متر وجود دارد.

مجموعه تاریخی آقازاده ابرکوه

خانه آقازاده و بادگیر آن مربوط به دوره قاجار است و در ابرکوه، محله دروازه، میدان ابرقو واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۸۳۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. از سال ۱۳۹۳، اسکناس های ۲۰هزار ریالی با طرحی از نمای این خانه تاریخی در ایران منتشر شده است. این خانه متعلق به سید حسین ابرقویی است از ثروتمندان ابرکوه بوده است که ۸۲۰ مترمربع مساحت آن است.

آسیاب آبی اشکذر

آسیاب آبی اشکذر با سرعت و فشار آب، جهت آرد کردن گندم و غلات دیگر مورد استفاده قرار می گرفت. این آسیاب در دوره صفویه ساخته شده است و در گذشته، سنگ های آن با آب قنات همت آباد با قدرتی زیاد کار می کرد. مقرنس کاری فضای داخلی، نقش های هندسی اطراف دیواره ها، آجرکاری محوطه اصلی آسیاب و صحن آسیاب آبی اشکذر که با ظرافت خاصی کار شده اند، این آسیاب را منحصربه فرد می کند. ویژگی خاص دیگر آسیاب اشکذر، ساخت آن در دل کویر به شمار می رود. کل مجموعه آسیاب اشکذر در زیر زمین ساخته شده است و آب مورد نیاز آسیاب از قنات های زیرزمینی تامین می شود.

روستای خرانق یزد

روستای خرانق مرکز بخش خرانق در شهرستان اردکان استان یزد است. این روستا در ۸۵ کیلومتری شهر یزد واقع شده است. روستای خرانق در ناحیه کوهستانی استان یزد واقع شده. امروزه دارای دو بخش جدید و قدیم است که جمعیت روستا امروز در بخش جدید ساکن است.

زیارتگاه چک چک اردکان

یکی از زیارتگاه های مهم زرتشتیان است و زرتشتیان به آن پیرسبز نیز می گویند در استان یزد و شهرستان اردکان در کوه های میان اردکان و انجیره قرار دارد. زرتشتیان هر ساله از روز ۲۴ خرداد به مدت چهار روز در این زیارتگاه دور هم جمع شده و به نیایش می پردازند. هر سال جشن مهرگان در این زیارتگاه جشن برگزار می شود و زرتشتیان بسیاری در این مکان گرد هم می آیند.

گردآوری: میثم رودکی

تور تنگ دو اسب

رزرو تور جنگل ابر و باداب سورت

تور تنگ گمبیل سپیدان

از تهران تا مازندران، تجربه سفر رویایی در جاده چالوس

• تاریخچه جاده چالوس
• سد امیرکبیر، منبع تأمین آب تهران و کرج
• دوراهی دیزین، مسیری به پیست اسکی
• آشکده کندوان، یک آش داغ در دل طبیعت
• سیاه بیشه، مه و زیبایی
• گردنه هزارچم، پرپیچ و خم و زیبا
• مرزن آباد با جاذبه های دیدنی طبیعی
• به شهر شهید پرور چالوس خوش آمدید
• فراتر از چالوس؛ نوشهر، دومین بندر مهم شمال کشور
• فراتر از چالوس؛ نمک آبرود، محلی برای تفریحات آسمانی (تله کابین)
• فراتر از چالوس؛ عباس آباد، اقیانوس ابرها
• فراتر از چالوس؛ جاده عباس آباد-کلاردشت، یکی از زیباترین جاده های جهان
• فراتر از چالوس؛ رامسر و دریای دورنگ
• فراتر از چالوس؛ رامسر تا جواهرده، مسیری بهشتی برای سفر کردن

تاریخچه جاده چالوس

جاده چالوس در سال 1312، توسط رضاشاه تأسیس شده است. در آن زمان تنها با حیوانات باربر می شد از تهران به سمت چالوس حرکت کرد. کندن کوه های این مسیر بسیار سخت و طاقت فرسا بود به طوری که کارگران را با مبالغ بالای پول، تشویق به کندن می کردند. به طور شفاهی گفته می شود که کارگران به ازای هر کلنگ دستمزد دریافت می کردند.

امروزه از تهران تا چالوس را می توان با یک بزرگراه سرراست پیمود. اما در ازای این صرفه جویی در وقت، شما مناظر زیبای اطراف جاده قدیم را از دست خواهید داد. جاده قدیم با همه پیچ و خم ها و ترافیکش همچنان وفاداران و مسافران خود را دارد.

وقتی میخواهیم از تهران به سمت شمال حرکت کنیم با چند انتخاب مواجه می شویم:

• اتوبان تهران-کرج

• انتهای اتوبان همت (خرازی)

• اتوبان تهران-شمال

• با بزرگراه جدیدی که به تازگی در آخر اتوبان همت تاسیس شده، مسیر کوتاه تر است که این بزرگراه 4 الی 5 لاین دارد. البته گذر کردن از این بزرگراه، هم خوبی دارد، هم بدی. خوبی اش این است که زمان طی کردن مسیر، از تهران تا دو راهی دیزین را حدودا یک ساعت و ربع کاهش می دهد. بدی اش هم این است که اکثر رستوران های جاده ای، توقف گاه ها و طبیعت زیبای اطراف جاده، از دست می رود. یکی از جاذبه هایی که با طی کردن اتوبان از دست می دهید، سد امیر کبیر است.

• 
  

 

کارگران در حال ساخت جاده چالوس در سال 1312

 
سد امیرکبیر، منبع تأمین آب تهران و کرج

اگر از جاده قدیم چالوس مسیر خود را ادامه دهید، به سد امیر کبیر می رسید که بخش اعظم آب تهران و کرج، از آنجا تأمین می شود. این سد در اوایل تأسیس جاده چالوس ساخته شد و از همان ابتدا گردشگران بسیاری را به خود جذب کرد. در حال حاضر افراد زیادی برای دیدن این سد، مسیر جاده چالوس را می پیمایند. می توانید اتومبیلتان را در کنار این سد متوقف کنید و دقایقی را صرف تماشای آب نمایید. سدهای دیگری نیز در این مسیر وجود دارند که خاکی هستند.
پس از گذراندن سد امیرکبیر به رودخانه های جاده چالوس می رسید که مناظر بسیار زیبایی دارند. گاهی اوقات چادرهایی را در اطراف رودخانه می بینید که نشان از این دارد که مسافرانی شب را در آن جا گذرانده اند. رودخانه های جاده چالوس با مناظر طبیعی و زیبا، برای عکس گرفتن انتخاب مناسبی هستند. اگر در اطراف جاده چالوس توقف داشتید، مواظب آلوده شدن آب باشید؛ زیرا این رودخانه در نهایت به سد امیر کبیر می ریزد.

 

منظره بالای سد امیرکبیر یا سد کرج در جاده چالوس

دوراهی دیزین، مسیری به پیست اسکی

پس از گذشتن از سد امیرکبیر، دوراهی دیزین پیش چشم تان نمایان می شود که یک راهش به پیست اسکی دیزین می رود و راه دوم، شما را به سمت کندوان هدایت می کند. در این مسیر می توانید از رستوان های بین راه استفاده ببرید و کمی استراحت کنید. منطقه کندوان یک تونل بسیار طویل دارد که طولانی ترین تونل جاده چالوس است. اما مناظر داخل تونل بد نیست و بین مناظر طبیعی کمی یاد شهر را برایتان زنده می کند.

 
آشکده کندوان، یک آش داغ در دل طبیعت

نقطه بسیار پرطرفدار بعد از دیزین، کندوان است. کندوان از سردترین مناطق جاده چالوس است؛ به همین دلیل از ایام قدیم، مغازه های آش فروشی در این ناحیه افتتاح شده اند. این مغازه ها فقط در زمستان های سرد دایر بودند. اما این قدر این آش به مذاق مردم خوش نشست که امروزه در همه فصول سال باز هستند و به مردم خدمت رسانی می کنند. بعضی ها فقط راه جاده چالوس را می پیمایند تا به آشکده برسند و آش میل کنند. این منطقه پر از رستوران و آش فروشی است. می توانید طعم ناب و اصیل آش، حلیم و سوپ  را، در آشکده جاده چالوس تجربه کنید. 

 

آشکده کندوان در مسیر جاده چالوس

 
سیاه بیشه، غرق در مه و زیبایی

پس از گذشتن از تونل کندوان، نوبت سیاه بیشه است؛ سردترین منطقه چالوس. دلیل نام گذاری سیاه بیشه، ابرهای سیاهی است که کل آسمان را در این منطقه می پوشانند. همچنین مه زیادی این روستا را فراگرفته که فضا را تاریک تر از قبل می کند. روستای سیاه بیشه بعد از دهستان "کوهستان" قرار دارد.
در این منطقه روستاهایی وجود دارند که می توانید در آنجا اتاق اجاره کرده و اقامت کنید. اما چرا اقامت در سیاه بیشه؟ به دلیل دیدنی های بی نظیرش که برخی از آن ها شامل این موارد هستند: 

• سدهای سیاه بیشه
• منطقه حفاظت شده چهارباغ
• امام زاده
• جنگل های هیرکانی
• سد سیاه بیشه
• نیروگاه تلمبه ذخیره ای
• دره کمجل
• دره اندرسم
• آبشار هریجان
• ارتفاعات نقره سر 

گردنه هزارچم؛ پرپیچ و خم و زیبا

پس از گذر از سیاه بیشه به جاده هزارچم یا گردنه هزارچم می رسید. این جاده بسیار پیچ در پیچ و خطرناک است اما طبیعت بسیار زیبایی دارد که روحتان را نوازش می کند. باید حسابی حواستان به رانندگی تان باشد. زیرا دوربین های کنترل سرعت بسیاری در آنجا نصب شده و بلافاصله هرگونه سبقت یا سرعت غیر مجاز را ثبت می کنند.
قلیان سراها، سوپرمارکت ها، لبنیاتی ها و رستوران های بسیاری در اطراف جاده وجود دارند که لذت سفر در این گردنه را برایتان لذت بخش تر می کنند.
 
بهترین رستوران های گردنه هزارچم:

• پرشین
• هزارچم
• چهارفصل
• صخره
• آقاجون

در زمستان بر روی کوه های اطراف جاده چالوس برف بسیار شدیدی می بارد. اواخر زمستان و بهار و اوایل تابستان، برف کوه ها به تدریج آب شده و نتیجه آن چشمه های بسیاری است که اطراف جاده چالوس به چشم می خورند. اگر در این ماه ها از این جاده عبور کنید، جا به جا، چشمه ها یا اثرشان را خواهید دید.

تصویر هوایی منطقه هزارچم در جاده چالوس

مرزن آباد با جاذبه های دیدنی طبیعی

اگر همین مسیر را ادامه بدهید در نهایت به شهری به نام مرزن آباد می رسید. فاصله تهران تا مرزن آباد 40 کیلومتر است. از جاهای دیدنی مرزن آباد می توان به دریاچه ولشت اشاره کرد که در حوالی مرزن آباد است. در مسیر رسیدن به این دریاچه از جاده ای عبور می کنید که سرتاسرش درختان کاج است و طبیعت بسیار زیبایی دارد. 
روستای کندلوس نیز 5 کیلومتر پس از مرزن آباد قرار دارد. این روستا  یک موزه مردم شناسی دارد که نماد کامل فرهنگ شمال کشور است. کوچه های سنگفرش، پنجره های چوبی و پرچین های کوتاه از مناظری است که در این روستا شاهد آن ها خواهید بود.
سایر مناطق دیدنی مرزن آباد:

• سرپوش تنگه
• روستای الیت

در انتهای مرزن آباد، بزرگراه ادامه پیدا می کند. می توانید جاده قدیم را ادامه دهید یا بزرگراه را انتخاب کنید. البته جاده قدیم منسوخ شده و امروزه کمتر کسی از آن استفاده می کند. اکثر مردم راه خود را از اتوبان ادامه می دهند و پانزده هزار تومان هم عوارض می پردازند؛ زیرا این اتوبان مستقیما به چالوس می رسد. جاده دیگری نیز وجود دارد که مرزن آباد را به کلاردشت متصل می کند. اگر بخواهید می توانید به سمت کلاردشت حرکت کنید. بعد از کلاردشت به عباس آباد می رسید. طبیعت جاده عباس آباد-کلاردشت هم از زیبایی های خلقت خداوند است که در ادامه مقاله به آن می پردازیم.

اگر کلاردشت را انتخاب کنید، می توانید از عباس آباد به چالوس برسید. از کلاردشت به چالوس به ترتیب این شهرها در مسیرتان قرار دارند:

عباس آباد، جمشید آباد، متل قو، نمک آبرود، نوشهر، چالوس

ما در این مقاله بزرگراه را انتخاب کرده و مستقیما به چالوس می رسیم.

به شهر شهید پرور چالوس خوش آمدید.

شهر چالوس ساحل بسیار زیبایی به نام رادیو دریا دارد که بسیار معروف است. قبل از انقلاب در خیابان کناری این ساحل یک ایستگاه رادیویی وجود داشت به نام رادیو دریا که سه ماه تابستان برای مسافران شمال کشور، برنامه های رادیویی اجرا می کرد. از این رادیو اطلاعاتی مانند وضعیت آب و هوا، وضعیت جاده، انواع مراکز اقامتی، تفریحی و هر چیز به درد بخور دیگری برای مسافر شمال، پخش می شد.
اما هدف اصلی رادیو دریا، شاد کردن دل مسافران بود و گاهی به زبان های فرانسوی و انگلیسی نیز پیام هایی پخش می کرد. نکته جالبش این است که اخبار ناخوشایند را از این رادیو نمی شنیدید. به دلیل وجود این رادیو، خیابان و ساحل کنار آن، رادیو دریا نام گرفت. این ساحل برخلاف دیگر سواحل شمال، سنگی است. امروزه در تابستان، توسط شهرداری چالوس جشنواره های متعددی برای سرگرمی در ساحل رادیو دریا، برگزار می شوند.
اگر خوش شانس باشید، در فصول گرم سال و در اوج گردشگری این منطقه، می توانید قایق هایی را برای قایق سواری ببینید و حسابی از دریا لذت ببرید. همچنین، آلاچیق و نیمکت، سرویس بهداشتی، وسایل بازی کودکان، محل فروش مواد غذایی، کافی شاپ و رستوران نیز در این ساحل وجود دارند. در ساحل رادیو دریا می توانید انواع اقامتگاه ها مثل هتل، هتل آپارتمان و سوئیت را برای اسکان، اجاره کنید.

 

تصویر ساحل رادیو دریا شهر چالوس

 فراتر از چالوس؛ نوشهر، دومین بندر مهم شمال کشور

پس از ساحل رادیو دریا، محبوب ترین مسیر بین گردشگران، جاده نوشهر است. نوشهر یکی از بنادر مهم صادراتی شمال ایران است. بندر نوشهر پلاژهای بسیاری در کنار ساحل دارد که می توانید اوقات خوشی را در آن ها، کنار خانواده تجربه کنید. مجموعه مناطق چالوس، بندر نوشهر و بندر نور(شرق نوشهر)، از مناطق پرطرفدار شمال ایران هستند.
نام قبلی نوشهر، خاچیک بوده است. این شهر این قدر جای دیدنی دارد که تا چند سال دیگر همچنان مقصدتان، این شهر خواهد بود. پس مرخصی هایتان را ذخیره کنید.

تالاب ارواح:

تالاب ارواح، یک تالاب پر از آب در وسط جنگل است که از میان آن درخت های خشک شده بیرون آمده اند. شاید همین تناقض جالب، باعث شده تا چنین نام ترسناکی را برایش انتخاب کنند؛ درختان خشکیده وسط آب، در میان جنگلی تاریک که مه آن را فراگرفته است. اما آن چنان که دیده ایم و می گویند، این تالاب ترسناک نیست و اتفاقاً بسیار هم زیباست. اما دلیل خشکی این درختان این است که در اثر تماس زیاد با آب پوسیده اند.

 

تالاب ارواح نوشهر در جاده چالوس
 
 

دیو چشمه:

نمی دانیم که دقیقا چرا نام یک چشمه باید دیو باشد. آن هم چشمه ای که آبی بسیار صاف و زلال و گوارا دارد. به طوری که حتی اگر در تابستان هم از آب این چشمه بنوشید باز هم خنک و دل چسب است. محلی ها می گویند هر کس از آب دیو چشمه بنوشد، دوباره به نوشهر باز خواهد گشت. این چشمه در 24 کیلومتری دوراهی چالوس به کژور قرار دارد.

روستای حیرت: 

این روستا از لحاظ آب و هوای خوب، زیبایی، سرسبزی، باران های رمانتیک و بسیاری موارد دیگر، بس حیرت انگیز است. در هر زمانی از سال به روستای حیرت سر بزنید، از هوای دل انگیزش لذت می برید. این روستا در 50 کیلومتری نوشهر، در دهستان پنجک رستاق، واقع است.
 سایر مکان های دیدنی نوشهر:

• پارک جنگلی سیسنگان
• سد آویدر
• دریاچه خضرنبی
• باغ گیاه شناسی
• بندرگاه
• پلاژ سیترا
• آبشار زانوس
• تنگه دار

پس از نوشهر اگر بخواهید به مسیر خود ادامه دهید می توانید جاده کنارگذر دریا را طی کنید. اطراف این جاده اکثرا مسکونی است و شما در طی مسیر، روستاها، خانه ها و مغازه هایی برای خرید خواهید دید. این مسیر کاملا سبز است و زمین بایر به چشم نمی خورد. 

فراتر از چالوس؛ نمک آبرود، محلی برای تفریحات آسمانی (تله کابین)

بعد از نوشهر منطقه معروف، زیبا و توریستی نمک آبرود وجود دارد. نمک آبرود به دلیل دوری از دریا، رطوبت کم تری دارد و به همین دلیل طبیعتش متفاوت از دیگر مناطق شمال کشور است. شما می توانید در این منطقه شمشادهای هفتصد ساله بیابید.
در نمک آبرود می توانید انواع تفریحات خاص و بی نظیر را تجربه کنید. تعدادی از دیدنی های هیجان انگیز نمک آبرود، از این قرار اند: 

• تله کابین نمک آبرود
• زیپ لاین
• پل معلق
• سورتمه
• سینمای شش بعدی
• پیست کارتینگ
• باشگاه تیراندازی
• مجموعه پروازی
• آکوالیون و نمایش شیر دریایی
• تفریحات آبی

تله کابین نمک آّبرود از تفریحات جاده چالوس

نمک آبرود یک منطقه توریستی وسیع و بسیار زیبا است؛ به طوری که به مقصد بسیاری از گردشگران تبدیل شده و یک هتل پنج ستاره به نام هتل ونوس پلاس شمال نیز در آنجا احداث شده است.
هتل نمک آبرود یکی از زیباترین هتل های خطه شمال است و در میان طبیعت بکر نمک آبرود قرار دارد. شما می توانید از بین اتاق های این هتل، اتاقی را انتخاب کنید که  پنجره اش به سمت جنگل یا به سمت دریا باز شود. در حیاط هتل فضای سبز طبیعی شمال را خواهید داشت و می توانید مه را روی پوست خود احساس کنید.
نمک آبرود به جاذبه های بسیاری معروف است. یکی از معروف ترین آن ها، تله کابین نمک آبرود است. این تله کابین دو لاین دارد. یک خط آن توسط آلمانی ها و دیگری توسط سوییسی ها ساخته شده است. از طریق خط یک تله کابین نمک آبرود، در پانزده دقیقه به قله مدوبن می رسید. با خط دوم تله کابین، در ده دقیقه به قله دیو حمام می رسید. دیو حمام غارهای زیبایی دارد اگر از غارنوردی لذت می برید از این خط تله کابین استفاده کنید.
 بین قله ها و کوهپایه در نمک آبرود، ده درجه اختلاف دما وجود دارد به همین دلیل در تابستان  هوا بسیار دل چسب است. به دلیل شهرت این تله کابین و محبوبیتش، کمی شلوغ است؛ پس برای سوار شدن باید کمی در صف منتظر بمانید.

اگر سوار تله کابین نمک آبرود شوید، منظره رو به روی شما دریاست و زیر پایتان را جنگل سرسبز و زیبا فرا گرفته است. این مناظر بسیار هیجان انگیز و لذت بخش هستند. اگر مسیر کنار ساحل را ادامه دهید، به هتل پارسیان آزادی خزر، معروف به هتل هایت خزر می رسید. این هتل قبل از انقلاب توسط هتل های زنجیره ای هایت آمریکا ساخته شده است. که بعد از انقلاب نامش به هتل پارسیان آزادی خزر تغییر کرد. 
این هتل امکانات لوکسی دارد و شامل ساحل اختصاصی و پلاژ است. از امکانات آن می توان به قایق موتوری، چتر پاراسل، پیست دوچرخه سواری ساحلی، استخر روباز، سونا، جکوزی، مسیر پیاده روی، پارک کودکان، گیم نت و جت اسکی اشاره کرد. این هتل در جاده ساحلی واقع شده که یک سمتش دریاست و سمت دیگرش به کوه های سرسبز ختم می شود. از این هتل می توان به شهرهای زیبای ساحلی، دسترسی داشت.
مهمانان هتل هایت، این هتل را به خاطر دسترسی راحت اش به شهرهای پرطرفدار مازندران و طبیعت و چشم اندازهای زیبایش انتخاب می کنند. اگر جاده ساحلی را ادامه دهید به برج های عظیم زاده و منطقه ای به نام متل قو یا شهرداری سلمان شهر می رسید.

متل قو را چه کسی ساخت؟

گفته می شود که شخصی به نام جمشید جوانشیر، در سال 1338، برای اولین بار پایش به این منطقه رسید. آقای جوانشیر علاقه خاصی به طبیعت داشت. یک روز در حال قدم زدن در مجاورت دریا و فکر کردن به ساخت هتل بود که چند قوی سفید دید. در همان لحظه نام متل قو در ذهنش جرقه زد.
آقای جوانشیر ساخت هتل را تا عید همان سال تمام کرد. بعد از آن مردم، بسیار از متل قو استقبال کردند. جوانان نواحی اطراف، از این فرصت استفاده کرده و برای کسب درآمد از مسافران و مهمانان هتل، به اطراف متل قو مهاجرت کردند. کم کم این منطقه تبدیل به شهر شد و نام آن را ساقی کلایه گذاشتند. ساقی، نام دختر آقای جوانشیر بود و کلایه نیز در زبان گیلکی به معنای محله است. پس از مدتی اولین شهرداری در ساقی کلایه تاسیس شد و همسر آقای جوانشیر به نام خانم فیروزگر، مسئولیت ریاست شهرداری را به عهده گرفت. خانم فیروزگر به عنوان اولین شهردار زن ایران شناخته می شود. پس از انقلاب، این منطقه به سلمان شهر تغییر نام داد.

برج های تجاری متل قو سلمان شهر

جذابیت های متل قو، هم ماسه های نرم اش و هم طبیعت زیبا و بی نظیرش است. می توانید از تفریحات آبی مثل پاراسل، قایق سواری، شنا، جت اسکی و ... بهره مند شوید. این ساحل شامل پلاژ بانوان نیز می باشد. در ساحل متل قو می توانید مجسمه های شنی بسازید. 
سه برج بلند، به سبک برج های دبی، در متل قو خودنمایی می کنند. این برج ها به الماس قو خاورمیانه معروف هستند. مراکز خرید، کافی شاپ ها، رستوران ها، مجتمع تجاری ورزشی، هتل پنج ستاره و ... در این محدوده وجود دارند.

غار دانیال، دومین غار آبی کشور

یکی از جاذبه های طبیعی متل قو، غار دانیال است. در کف این غار، رودخانه جریان دارد و در بدو ورود تا کمر در آب فرو میروید. این غار، دومین غار آبی بزرگ ایران است. با یک چراغ قوه و بدون تجهیزات خاصی می توانید تا بخش هایی از غار پیش بروید. اما پس از آن، نیاز به وسایل غارنوردی و لباس های مخصوص دارید.

گردشگران در حال بازدید از داخل غار دانیال سلمانشهر

 
جنگل تیلا کنار، آرامش و دیگر هیچ

جنگل تیلا کنار، پس از غار دانیال، یکی از جاذبه های گردشگری متل قو است. این جنگل مسیر پیاده روی، آبشار و رودخانه دارد. اگر می خواهید از سرو صدا و شلوغی شهر به جایی دنج و آرام پناه ببرید، این جنگل یک گزینه مناسب است.

فراتر از چالوس؛ عباس آباد، اقیانوس ابرها

بعد از متل قو به عباس آباد می رسیم. عباس آباد به جنگل با صفایش معروف است. جنگل ابر مازیچال و  پارک ملی و محافظت شده خشکه داران، از جاذبه های عباس آباد هستند. جنگل ابر مازیچال، جنگلی پر از درخت های بلوط است. مازی در زبان محلی به معنی بلوط و چال به معنای گودال است. در این جنگل می توانید شاهد اقیانوس ابر باشید. 
در ارتفاعات زیاد با بارش باران های شدید و افزایش رطوبت، کوه ها مانع فرار ابرها می شوند. با سردتر شدن هوا، ابر به سطح زمین نزدیک می شود و پدیده اقیانوس ابر به وجود می آید. در جنگل ابر مازیچال رویای روی ابرها راه رفتن، به حقیقت تبدیل می شود.

پس از عباس آباد می توانید مسیر خود را به سمت رامسر ادامه دهید یا قدم به جاده رویایی عباس آباد کلاردشت بگذارید که در ادامه درباره آن توضیح داده ایم.

مراتع سبز و زیبا جواهر ده رامسر جاده چالوس

 
فراتر از چالوس؛ جاده عباس آباد-کلاردشت، یکی از زیباترین جاده های جهان

حالا دیگر نوبت به جاده زیبا و رویایی عباس آباد-کلاردشت رسیده است که در بالا و قسمت مرزن آباد به آن اشاره کرده بودیم. جاده عباس آباد-کلاردشت از دل جنگل کشیده شده و به دلیل زیبایی فراوان، بسیار محبوب است. شما می توانید شاهد کباب شدن ماهی هایی باشید که صبح از دریا صید شده اند و آماده اند تا نوش جان کنید. غذاهای محلی هم در اطراف جاده و استراحت گاه ها پیدا می شود. تاب های بلندی در این منطقه وجود دارد که به تاب های وحشت معروف اند. این تاب ها به درختان تنومند بسته شده اند و هنگام تاب سواری دره های سرسبز و عمیق شمال، از زیر پایتان میگذرند که البته این تجربه کمی هیجان انگیز و ترسناک است. 
همان طور که در جاده پیش می روید اگر دقت کنید، چشمتان به میوه هایی مانند آلوچه (گوجه وحشی)، ازگیل، ولیک، عشقه و تمشک می افتد... نوش جان. در این جاده، در روستای کل کته که اواسط مسیر قرار دارد، می توانید از چشمه سبز گینه بازدید کنید.

 
فراتر از چالوس؛ رامسر و دریای دورنگ

پس از عباس آباد به رامسر می رسید. رامسر بزرگ ترین شهری است که در این مسیر وجود دارد. این شهر، هم دریا و هم جنگل دارد؛ آب و هوایش عالی است و به همین دلیل از مقاصد محبوب مسافران و گردشگران است. رامسر تنها شهری در شمال ایران است که دریا را در ساحل آن، دو رنگ مشاهده می کنید. این دریا در مناطق کم عمق سبز و در مناطق عمیق تر آبی است.
مناطق دیدنی رامسر:

• کاخ مرمر رامسر
• هتل قدیم رامسر
• بلوار معلم رامسر
• تله کابین رامسر
• روستای جواهرده
• مرکز خرید آرامش
• جنگل دالخانی
• آب گرم سادات محله
• آبشار ایج رامسر
• آبشار سیاسرت رامسر
• سد میجران
• دریاچه قو
• غار یاغی لوکا
• پارک آبی رامسر
• آبشار ازارک
• آبشار صفارود
• بوستان جنگلی صفارود
• روستای جنت رودبار
• بازار جدید ماهی فروشان

اطراف رامسر مناطق تفریحی و سرمایه گذاری بسیاری دارد که یکی از آن ها جواهر ده است.

جاده رویایی رامسر تا روستای جواهرده در زمستان

فراتر از چالوس؛ رامسر تا جواهرده، مسیری بهشتی برای سفر کردن

از رامسر تا جواهر ده 27 کیلومتر راه است که حدودا یک ساعت طول می کشد. این جاده از کنار رودخانه صفارود می گذرد. درختان سبز در هم تنیده در دو طرف جاده، تونلی طبیعی به رنگ سبز را به وجود آورده اند؛ انگار که وارد بهشت می شوید. این مسیر اغلب اوقات، غرق در مه است. اگر قصد سفر به جواهرده را داشتید، دوربین عکاسی تان را فراموش نکنید؛ زیرا سوژه های بسیار جذابی را کشف خواهید کرد.
هوای این روستا بسیار صاف و تمیز است. همان طور که پیش میروید از سطح زمین ارتفاع می گیرید. این روستا از سطح دریا دو هزار متر فاصله دارد. در زمستان برف سختی در جواهرده می بارد و سکنه مجبور به تخلیه روستا می شوند. در جواهرده چشمه های آب گرم زیادی وجود دارد. در اینجا امکانات کوهنوردی، محل اسکان و خرید وجود دارد. وقتی از قله های جواهرده صعود می کنید ابرها را زیر پای تان می بینید.
"سرخ تله" و "واژک سه براره رژه"، دو قله جواهر ده هستند که سرخ تله، مرتفع ترین آن هاست. می توانید صنایع دستی مانند نمد، سفال و دست بافته های زنان محلی را از این روستا تهیه کنید. در طی مسیر رسیدن به این روستا، خوراکی هایی مانند ترشی، نان محلی و عسل طبیعی توسط اهالی، عرضه می شود.

 تصویر منظره زیبای خانه های روستایی جواهرده رامسر

معمولا کسانی که جاده چالوس را طی می کنند، سفرشان در اینجا به پایان می رسد. اگر می خواهید بیش از این پیش بروید باید جاده های دیگری را امتحان کنید. برای رفتن به شهرهایی مانند آمل و رویان می توانید جاده هراز را انتخاب کنید.
آیا تا به حال جاده چالوس را پیموده اید؟ بهترین تجربه شما از این سفر چه بود؟ 
با ما به اشتراک بگذارید.

تور رصد زحل و مشتری در کنار کاخ ساسان

سوراخ طبیعی در زمین یا زندان اجنه و شیاطین؛ راز «چاه جهنم» یمن چیست؟

داستان یک سوراخ طبیعی در یمن که «چاه برهوت» نام دارد به درستی روشن نیست و تاریخ آن با افسانه و خرافات آمیخته شده، زیرا هنوز کاوش علمی کامل و دقیق در آن انجام نشده است.

این حفره عظیم و هولناک در زمین که ساکنان محلی به آن «چاه جهنم» می‌گویند در بیابانی در شرق استان «مَهره» در نزدیکی مرز یمن با عمان واقع شده و با صنعا، پایتخت این کشور هزار و ۳۰۰ کیلومتر فاصله دارد. عمق این چاه عظیم بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ متر برآورد می‌شود و قطر دهانه آن نیز ۳۰ متر است.

از آنجا که معمولا بوی بدی از ژرفای این چاه متصاعد می‌شود، افراد محلی بر این باورند که این مکان برای زندانی کردن شیاطین ایجاد شده است. همچنین قرن‌هاست که مردم بومی می‌گویند در این سوراخ، جن‌ها زندگی می‌کنند. اما مقامات رسمی یمن می‌گویند که نمی‌دانند چه چیزی در ته این چاه وجود دارد.

مهندس صلاح احمد بابحیر، مدیر کل پژوهش‌های زمین‌شناسی و منابع معدنی استان مَهره یمن به خبرگزاری فرانسه گفت: «این چاه بسیار عمیق است و ما هرگز به کف آن نرسیدیم زیرا در اعماق آن اکسیژن کم است و هیچ تهویه‌ای نیز وجود ندارد.»

وی افزود: «ما برای بازدید به منطقه رفته و وارد چاه شده‌ایم و به حدود ۵۰، ۶۰ متری عمق آن نفوذ کردیم. در درون چاه متوجه وجود چیزهای شگفت‌آوری شدیم. همچنین بوهای عجیبی را نیز استشمام کردیم. در کل وضعیت عجیب و مرموزی بود.»

حتی با تابش نور خورشید هم عمق زیادی در درون این سوراخ روشن نشده و از لبه چاه چیز زیادی دیده نمی‌شود. تنها پرندگانی دیده می‌شوند که در اعماق چاه پرواز می‌کنند یا از آن خارج می‌شوند.

فیلمبردارانی که از نزدیک درون این چاه را مشاهده کرده‌اند، می‌گویند که گرفتن نمای نزدیک از فضای داخلی آن تقریباً غیرممکن است. بر پایه برخی خرافات محلی، چاه برهوت یا چاه جهنم اشیا نزدیک به دهانه سوراخ را به درون خود می‌کشد.

مهندس بابحیر با اعلام این که این پدیده طبیعی «میلیون‌ها سال» قدمت دارد گفت: «شناخت دقیق این گونه مکان‌ها نیاز به مطالعه و تحقیق بیشتری دارد.»

مردم بومی همچنین می‌گویند که این چاه «بدیمن» است و دیدن یا حتی صحبت کردن از آن شگون ندارد، گرچه که یمنی‌ها با تجربه جنگ خانمانسوز ۶ ساله در کل به اندازه کافی بدشانسی آورده و بدشگونی دیده‌اند. یمن از سال ۲۰۱۴ میلادی تاکنون درگیر جنگ داخلی بین دولت و شورشیان حوثی است که هر یک از سوی حامیان خارجی یعنی ایران و عربستان حمایت می‌شوند.

سازمان ملل متحد می‌گوید این جنگ ده‌ها هزار کشته و میلیون‌ها آواره روی دست یمنی‌ها گذاشته و هم اکنون دو سوم جمعیت ۳۰ میلیونی این کشور به کمک خارجی وابسته هستند. به گفته سازمان ملل، یمن در این شرایط از بدترین بحران انسانی در جهان رنج می‌برد.

توریسم درمانی چیست؟

توریسم درمانی به نام های تورسیم سلامت و گردشگری سلامت هم شناخته میشود. بر اساس تغریف سازمان جهانی سلامت توریسم درمانی یعنی استفاده از خدماتی که باعث بهبود روحیه و سلامت فرد در سفری که بیش از 24 ساعت طول بکشد ، است مثلا استفاده از آب های معدنی و چشمه های آب گرم ، لجن درمانی ، مداخلات و درمان های پزشکی یا محیط و آب و هوای سالم و برخورداری از تغذیه ارگانیک. 

توریسم درمانی یکی از جدیدترین شاخه های جذب توریسم و گسترش صنعت گردشگری در دنیاست.

ویژگی اصلی گردشگری سلامت ، بهره برداری از امکانات و خدمات در حد کشورهای جهان اول و پرداخت هزینه در حد کشورهای جهان سوم است.

افرادی که به دنبال انجام درمان و جراحی های مختلف با هزیه بسیار پایین تر از کشور خود هستند ، برای درمان بیماری هایی از جمله سرطان ، بیماری های مغز و اعصاب ، پیوند اعضا و جراحی های زیبایی به کشورهایی که پذیرش توریسم درمانی دارند ، مراجعه میکنند. این افراد ضمن استفاده از خدمات گردشگری و بازدید از مکان های دیدنی کشور مورد نظر از خدمات درمانی آن کشور هم استفاده میکنند.

کشورهایی از جمله کوبا، برونئی ، مجارستان ، هنگ کنگ ، هندوستان ، لیتوانی ، مالزی ، اردن ، فیلیپین، تایلند ، سنگاپور و امارات متحده پذیرای گردشگران سلامت و ارائه دهندگان خدمات توریسم درمانی هستند.

در زمینه عمل های زیبایی کشورهای ایران ، آرژانتین ، بولیوی ، برزیل ، کاستاریکا ، مکزیک و ترکیه مورد توجه هستند. 

دو کشور اروپایی بلژیک و لهستان هم به کار توریسم درمانی پیوسته اند. 

تاریخچه توریسم درمانی یا گردشگری سلامت

در یونان و روم باستان، افراد زیادی برای درمان و آرامش به رودخانه ها و چشمه های آب معدنی سفر میکردند. از قدیم، آب تنی در چشمه های آب گرم بهترین مکان برای تجدید قوای روحی و جسمی و استراحت و آرامش محسوب میشده اند.

توسعه اقامتگاه های کنار دریا در انگلیس و توسعه شهرهای اروپایی در اطراف چشمه های آب معدنی بر اساس همین باور صورت گرفته است. شهرهای بادن ، موریتس ، لاسانه و اینترلاکن در سوییس ، ویسبادن و بادن در آلمان، وین در اتریش، بوداپست مجارستان در مجاورت آب های معدنی توسعه پیدا کرده اند و مردم برای معالجه بیماری هایی از جمله رماتیسم ، عفونت پوستی و سوهاضمه به  این چشمه های آب معدنی مراجعه میکنند. 

در اواخر قرن 18 ، کلینیک های آب درمانی و چشمه های آب معدنی مورد توجه قرار گرفتند و فضای اطراف آن ها برای جذب توریسم و داشتن چشم اندازهای طبیعی زیبا به امکانات و تجهیزات مناسب ، مجهز شد.  در این کلینیک ها تیم های مشاوره پزیکی مدت زمان و نحوه استفاده از هر کدام از چشمه های آب معدنی را برای بیماران مشخص میکنند.

مراجعین کلینیک های آب درمانی معمولا دارای مشکلاتی از جمله روماتیسم، ورم مفاصل ، ناراحتی های پوستی ، فرسودگی شدید و خستگی جسمی ، نقرس و التهاب ستون فقرات هستند.

قدیمی ترین چشمه های آب گرم آمریکا در ساراتوگاست که حدود 200 سال پیش اماکن اقامتی در اطراف آن ساخته شده است. چشمه های آب معدنی نزدیک به ایالت فیلادلفیا و ویرجینیا هم برای افزایش مطلوبیت سفر تسهیلاتی از جمله کتابخانه ، تماشاخانه ، زمین های بازی مفرح و تالار موسیقی در مجاورت چشمه ها توسعه داده اند تا مردم ضمن استفاده از مزایای آب درمانی برای تفریح و سرگرمی هم به این نقاط ، سفر کنند. 

هدف و خدمات توریسم درمانی 

سهولت در جابجایی بین کشورهای مختلف و ارائه خدمات ارزان تر مهم ترین دلایلی است که گردشگران سلامت برای انجام خدمات بهداشتی و جراحی های مختلف به سایر کشورها که دارای هزینه های کمتر و در عین حال خدمات پزشکی و بهداشتی استاندارد در کلاس جهانی مراجعه میکنند.

به عنون مثال : 

هزینه درمان دندان در آمریکا 5500 دلار است ولی در فیلیپین 200 دلار.

هزینه پیوند زانو و 6 روز فیزیوتراپی بعد از پیوند در تایلند یک پنجم آمریکا است.

هزینه عمل لیزیک چشم در آمریکا 3700 دلار ولی در بسیاری از کشورهای دیگر که پذیرای توریسم درمانی هستند حدود 730 دلار است.

هزینه جراحی زیبایی صورت در آمریکا 20 هزار دلار است ولی در کشورهای آفریقای جنوبی ، بولیوی و فیلیپین حدود 2500 دلار بر آورد میشود.

توریسم درمانی در ایران

به دلیل عدم تبلیغات مناسب ، توریسم درمانی و گردشگری سلامت در ایران با وجود کیفیت بالای خدمات درمانی و قیمت ارزان هنوز بازار جهانی پیدا نکرده است و در گام های نخست قرار دارد و اغلب مراجعه کنندگان برای گردشگری سلامت در ایران را کشورهای عربی همسایه تشکیل میدهند.

مهم ترین رقیبان ایران در زمینه توریسم درمانی ، هند ، سنگاپور ، اردن و دبی هستند که برای جذب بیماران کشورهای آسیایی برنامه ریزی میکنند. 

دبی از چند سال پیش شهرهای سلامت را راه اندازی کرده است و با دانشگاه های معتبر دنیا برای توسعه این مراکز ، قرارداد دارند.

با وجودی که مراکز آب درمانی و بیمارستان ها موظف نیستند آماری در مورد گردشگران سلامت ارائه دهند ولی به گفته مسئولان سالانه 20 هزار گردشگر سلامت از حاشیه خلیج فارس و عراق برای انجام خدمات درمانی وارد ایران میشوند.

خدمات توریسم درمانی در ایران در تمامی حوزه های پزشکی و سلامت موجود در بیمارستان های درجه یک و کلینیک های تخصصی زیبایی و بدون محدودیت قابل اجراست ولی اغلب مراجعان برای توریسم درمانی در ایران به دنبال درمان های ناباروری ، جراحی پلاستیک و زیبایی ، کاشت دندان و جراحی لثه هستند.

شهرهای مجاز برای توریسم درمانی در ایران : بیمارستان های درجه یک شهرهای تهران ، گرگان، گنبد و مشهد مجوز لازم برای درمان اتباع خارجی که به قصد درمان وارد ایران شده اند، را دارند.

از مهم ترین جاذبه های توریسم درمانی در ایران میتوان به دو مورد زیر اشاره کرد.

آب درمانی در ایران : یکی از امتیازات و جاذبه های ایران در حوزه گردشگری سلامت ، آب درمانی است. در ایران بیش از 1000 چشمه آب معدنی شناسایی شده است.

قیمت ارزان خدمات پزشکی در ایران : با توجه به برابری نرخ دلار در ایران ، خدمات پزشکی تراز اول با استانداردهای جهانی ، برای گردشگران سلامت بسیار ارزان تر از سایر کشورهای منطقه است. هزینه درمان در ایران نصف ترکیه و 35 درصد کشورهای اروپای غربی است.