دوسوم وزن بدن انسان را آب تشکیل می دهد. آب نه تنها مایه حیات که مایه شادابی و تندرستی است. تندرستی در شرایط بی آبی ناممکن است و ورزش در این شرایط مضر خواهد بود. پس برای بهره مندی از ورزش در چهت افزایش تندرستی و زندگی سالمتر، باید آب را جدی بگیریم.
بدن انسان در شرایط استراحت به ازای هر کیلوگرم وزن معادل یک سی سی آب در ساعت نیاز دارد. این مقدار برای یک فرد 70 کیلوگرمی حدود 7/1 لیتر در روز خواهد بود. این میزان با افزایش فعالیت بدنی و در شرایط محیطی مختلف تا بیش از 10 لیتر در روز می تواند برسد.
مواد محلول در آب معمولی شامل مواد معدنی و عناصر مختلف مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیوم و بسیاری املاح دیگر می باشد. این الکترولیتها و دیگر مواد مورد نیاز بدن از طریق آب و نوشیدنی های مختلف تامین می شوند. کمبود هر کدام از الکترولیتها و عناصر مختلف می تواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد بدن بویژه در شرایط دشوار همچون ورزش کوهنوردی شوند. در ورزش کوهنوردی با توجه به نوع فعالیت بدنی و نیز حمل کوله پشتی و شرایط محیطی چون گرما، سرما و باد، نیاز بدن به آب بیشتر است. پاسخ مناسب و کافی به این نیاز لازمه یک برنامه کوهنوردی بدون عارضه است.
بهترین راه برآورد میزان مایع مورد نیاز بدن در یک فعالیت ورزشی توزین ورزشکار قبل و بعد از ورزش است. میزان کاهش وزن بیانگر میزان آب از دست رفته و مایع مورد نیاز برای جبران آن است. این روش عملا در ورزشی مثل کوهنوردی قابل انجام نیست. لذا پروتکل های مصرف آب و دیگر مایعات در کوهنوردی لازم و بسیار مفید می باشد.
پیش از شروع صعود با مصرف کافی آب باید بدن در حالت هیدراتاسیون مناسب باشد. این امر با مصرف حداقل نیم لیتر آب طی دو ساعت قبل از شروع صعود امکان پذیر است. با توجه به اینکه معمولا مدت متوالی هر صعود بیش از یک ساعت است در یک شرایط آب و هوایی متعادل و در یک برنامه متوسط و ارتفاع نه چندان زیاد، در هر 20 دقیقه حدود 200 تا 250 سی سی آب نوشیده شود. در ورزش کوهنوردی این آب باید حاوی حدود 40 گرم قند (7-6 حبه قند) در هر لیتر باشد. همچنین در صورتی که صعود مداوم بیش از 2 ساعت به طول می انجامد لازم است که حدود 6/0 گرم نمک به هر لیتر این آب اضافه شود. این ترکیب ضمن تامین مایعات مورد نیاز بدن و جبران آب از دست رفته، مانع خستگی کوهنورد می شود. توصیه می شود پس از پایان صعود و تصمیم برای کمپینگ مایع زیاد و شیرین تر نوشیده شود تا ضمن جبران کمبود آب، روند ترمیم ذخایر گلیکوژن عضلات شروع شده و کوهنورد را برای صعود بعدی در همان برنامه آماده سازد.
مصرف آب میوه های رقیق شده به نسبت 1 به 2 با آب نیز می تواند مایع مناسبی باشد. باید توجه داشت که مصرف مایعات خیلی شیرین ضمن کاهش جذب آب باعث ایجاد خستگی در کوهنورد نیز خواهد شد.
در نهایت باید تاکید نمود که از مهمترین مواد مغذی در ورزش کوهنوردی آب و مایعات است و با توجه به دشواری دسترسی و حمل آب در برنامه های کوهنوردی لازم است که کوهنوردان برنامه ریزی مناسبی جهت مصرف کافی آب در حین صعود و کمپینگ خود داشته باشند. به نظر می رسد برای کم کردن وزن کوله پشتی آخرین چیزی که باید از کوله پشتی خارج شود آب است! چرا که آب مایه توان و موفقیت و در مواقعی نجات جان کوهنورد است.
گردآوری:
دکتر سعید بهاءلو
کدام نوع مواد غذایی در کوهنوردی
مهمترند:
چربی ، کربوهیدرات یا پروتئین ؟
قرار گرفتن در معرض ارتفاع باعث افزایش مصرف گلوکز بعنوان سوخت بدن در حال استراحت
و فعالیت می شود .
مصرف گلوکز در یک اقامت طولانی مدت در ارتفاع در مدت زمان مشابه در مقایسه با سطح
دریا افزایش می یابد و این مسئله باعث کاهش سطح گلوکز خون در برنامه های کوهنوردی
می شود مگر اینکه مصرف کربوهیدرات را قبل از عزیمت به ارتفاع افزایش دهیم .
در فعالیت هایی مثل ski ، کربوهیدراتها
سوخت اصلی هستند و بعد از چند ساعت فعالیت افت قند شروع می شود . البته این افت
قند به شدت ومدت فعالیت ski بستگی دارد .
مطالعات انجام شده همچنین حاکی از این است که مصرف کافی کربوهیدرات علائم بیماری
حاد ارتفاع را کاهش می دهد و میزان اکسیژن مصرفی جهت سوزاندن کربوهدرات 8 تا 10 %
کمتر از میزان مورد نیاز برای متابولیسم چربی است .
بنابراین سوخت ایده آل برای بدن در ارتفاعات کربوهیدرات است . البته این بهترین
پاسخ دوستانه برای آنها که مجبورند تمام غذایشان را به صورت کربوهیدرات حمل کنند
نیست . و میزان انرژی چنین غذایی هم به میزان غذای تشکیل شده از چربی نیست چرا که
از هر گرم چربی تقریبا به میزان2 برابر کربوهیدرات انرژی حاصل می شود .در نتیجه شما
مجبورید کربو هیدرات بیشتری بخورید و بنابراین میزان بار بیشتری را حمل کنید . از
آنجا که اشتها در ارتفاعات کاهش می یابد و اغلب غذا هایی کربوهیدراتی حجیم هستند
ممکن است کوهنوردان با مصرف کربوهیدرات های فشرده و پر کالری در ارتفاع مشکل پیدا
کنند.
به هر حال ماجرا وقتی مهمتر تلقی می شود که بخواهید در یک کوه پیمایی طولانی همراه
با مایعات شیرین توام با الکترولیت ها غذاهای پرکالری حاوی کربوهیدرات را نیز مصرف
نمایید .
در سفر های پرمخاطره و وضعیت هایی مثل سفر اکتشافی قطب (مثل سفر کاپیتان اسکات )
اهمیت غذاهای کربوهیدراتی در به حداقل رساندن کاهش وزن و از دست دادن توده چربی
بدن کاهش ترکیبات هیدرات کربنی فشرده و پرکالری بخوبی نشان داده شده است . در هر
صورت در چنین فعالیت و سفری که نیاز به شجاعت و مهارت بالا داشت نه اسکات و نه
همراهانش متوجه نشدند که سوء تغذیه شدیدی موجب مرگشان شد اگر چه کربوهیدرات ها
مهمترین سوخت بدن در ارتفاع تلقی می شوند ولی باید این واقعیت را در نظر بگیریم که
آنچه در ارتفاع مهم است حفظ بالانس انرژی است . فقدان انرژی کافی در ارتفاع نه
تنها ریسک ابتلا به بیماری حاد کوهستان و دهیدراتاسیون را افزایش می دهد بلکه منجر
به افزایش مصرف سوخت پروتئینی می گردد که بالانس منفی مصرف پروتئین را بدنبال دارد
به خاطر همین مسائل است که چنانچه عملکردبیشتری را مد نظر داشته باشیم دریافت
بیشتر پروتئین و کربوهیدرات را توصیه می کنیم ضمناً چون اشتها در ارتفاع کاهش می
یابد مصرف ترکیبات قندی و پروتئینی تواما توصیه می شود خوراکی هایی مثل ماست های
طعم دار ، میلک شیک ، مکمل های ورزشی ، برگه های میوه و مایعات حاوی قند و مواد
معدنی برای ارتفاع ایده ال بنظر می رسند .
غذاهای کربوهیدراتی متراکم :
این غذاها برای افرادی که مجبورند غذایشان را حمل کنند مفید تر هستند چرا که این
غذاها با حجم کم، انرژی زیادی را عرضه می کنند و انگیزه ورزشکار و کوهنورد برای
خوردن غذا را افزایش می دهند .
بعضی از کربوهیدراتهای متراکم عبارتند از :
• عسل ، مربا و شربت
• ژله های ورزشی
• آب و خود کمپوت
• انواع نوشیدنی های ورزشی که به صورت پودر در آمده
• پاستا و غلات متراکم
• نوشیدنی های انرژی زا
• میوه های خشک
• برنج
• عصاره مالت
• کیک نعناع
• نان شیرین
• ترکیبی از هیدرات کربن متراکم و پرکالری همراه با محتوای مایع ممکن است برای
ورزشکاران ارتفاع که با کاهش اشتها نیز مواجهند جذاب تر باشند و ضمنا دسترسی به
آنها نیز آسانتر باشد .
• مهمترین غذا های سرشار از کربوهیدرات با محتوی مایع بالاعبارتند از :
• برگه های میوه
• مکملهای خوراکی مایع
• نوشیدنی های پر کربوهیدرات تجاری
• ژله های ورزشی
• ماست طعم دار
• بستنی
• میلک شیک
• ماست فریز شده
• عصاره کمپوت
گردآوری:
دکتر خلیلی فر
اگر در یک سفر طبیعتگردی یا صعود چند
روزه داشته باشید، ناگزیر به اقامت شبانه در هوای باز باشید، حتی
در صورتی که چادر هم داشته باشید، باز هم هیچ وسیلهای غیر از یک کیسهخواب
نمیتواند آسایش لازم را برای شما فراهم کند.
خواب یکی از ضروریات
انسان مخصوصا برای تجدید قوا می باشد . بنابراین کیسه خواب راحت، نرم و
گرم از اهمیت بالایی برخوردار است .کیسه خوابها به دو نوع پر و الیاف تقسیم
بندی می شوند . کیسه خوابهای پر که حاوی پر قو هستند از قدیم بسیار مورد
توجه بوده اند . تنها نقیصه کیسه خواب پر اینست که اگر خیس شود خشک شدن آن
به زمان زیادی نیاز دارد و خیس شدن در زمستان نیز برابر با یخ زدگی و یا
مرگ است !
برای رفع این نقیصه الیاف جدیدی به شکل لوله های تو خالی
ساخته شده و در ساخت کیسه خوابهای جدید و حرفه ای از آنها استفاده می شود
.این الیاف با وجود سبکی از حجم بالایی برخوردارند که بسته بندی در کوله را
کمی مشکل می سازد . البته این نقیصه نیز در الیاف جدید به نام ترمو لایت
برطرف شده است .
کیسه خواب پر یا کیسه خواب الیاف؟
|
|
کیسه خواب پر |
کیسه خواب الیاف |
مزایا
|
مزایا
|
اگر دنبال بهترین عایق هستید که با وزن
کم و اندازه کوچک، ترکیب شده باشه کیسه خواب پر، بهترین گزینه برای
شماست.مزیت دیگه اینه که میتونید تقریبا مطمئن باشید که هیچ رطوبتی به شما
نمیرسه هنگام خواب! چون تمام رطوبت رو پر جذب میکنه! اگر چه این نکته
اصلیترین عیب کیسه خواب پر هم به شمار میره؛ چون اولا با جذب رطوبت، پرها
گلوله میشوند و به هم میچسبند، در نتیجه قدرت عایق بینظیرشون رو از دست
میدند. دوما اگر کیسه خواب خیس بشه، زمان زیادی طول میکشه تا خشک
بشه.البته این جذب رطوبت به رطوبت خارجی و سفرهای زمستانی محدود نمیشه!
بلکه حتی رطوبت بدن هم روی کیسه خواب پر تاثیر میگذاره و ممکن است کیفیت
آن را بکاهد.این نوع کیسه خواب برای مصارف و سفرها زیر ایدهآل است:
|
کیسه خوابهای الیاف، به سختی
رطوبت رو جذب میکنند و سریعتر از کیسه خواب پر خشک میشوند.همچنین در صورت
خیس شدن، بیشتر قدرت عایق بودن خود رو حفظ میکنند و گلوله نمیشوند.این
نوع کیسه خواب برای مصارف و سفرهای زیر ایدهآل است:
|
تذکر: به تازگی الیاف مصنوعی تولید شده است، که هم ویژگی سبکی و حفظ گرما "پر" را دارد، هم قابل استفاده در مکان های مرطوب و بسیار سرد است. این کیسه خواب ها گران بوده و البته برای نقاط بسیار سرد همچون ارتفاعات 8000 متری هیمالیا و قطب جنوب و شمال به کار میرود. |
دمای کیسه خواب؟
زمانی که میخواهید کیسه خواب انتخاب کنید با توجه به شرایط و نوع فعالیتی که در نظر دارید انجام دهید. مثلا شب مانی در جنگل است، یا کویر، در برف و سرما ، به هر حال احساس سرما و یا گرما برای بدن ما مطلوب نیست و توان جسمی ما را کاهش می دهد.
برای یکسان سازی اعداد اعلام شده برای
کیسه خوابها توسط کمپانی ها در سال 2004 استاندار اروپایی آزمایش توان
گرمایی کیسه خوابها ایجاد شد، استاندارد اروپایی En13537.
اگرچه شرایط
آزمایشگاهی این آزمون نمی تواند عین شرایط واقعی را ایجاد کند اما این
استاندار شرایط یکسانی را برای همه آزمایشگاهها تعیین کرد و روشهای مختلف
آزمایشگاهها را به شکلی واحد در آورد. البته راحتی کیسه خواب علاوه بر آن
چیزی که برای کیسه خواب اعلام می شود به بسیاری از عوامل دیگر در زمان
استفاده نیز مربوط می شود.
مفهوم اعداد مختلف اعلام شده برای یک کیسه خواب:
Maximum Comfort
temperature: حداکثر دمایی که یک مرد عادی بدون اینکه بشدت عرق کند در
کیسه خواب می تواند بخوابد و در این حالت باید زیپ کیسه خواب کاملا باز
باشد، دستها بیرون کیسه خواب باشد و کلاه کیسه خواب نیز باز باشد.
Comfort temperature: دمایی که در آن یک زن عادی درون کیسه خواب تمامی شب را با آرامش بخوابد.
Lowest Comfort temperature: کمترین دمایی که یک مرد عادی در شب به مدت هشت ساعت درون کیسه خواب بخوابد بدون اینکه از خواب بیدار شود.
Extreme temperature: کمترین دمایی که کیسه خواب می تواند از یک زن عادی در مقابل از دست دادن دمای عمومی بدن محافظت کند. این حالت اجازه شش ساعت خواب غیر راحت را بدون اینکه دمای داخلی بدن تا مرحله خطرناک پایین بیاید به فرد میدهد.
"کیسه خواب" گرما تولید نمیکنه! بلکه فقط گرما رو حفظ میکنه. پس:
|
با یک کیسه خواب خوب و انتخاب درست کیسه خواب، شما فقط نیمی از راه را رفتهاید. داشتن خوابی راحت مستلزم رعایت نکات دیگر و داشتن لوازم دیگری نیز هست:
|
|
یک کوهنورد حداقل به 2 تا کیسه خواب نیاز دارید. یکی برای فصل گرم که اصطلاحا 3 فصل گفته میشود و در حالی که عموما برای تابستان و اوایل پاییز مناسبه و دارای حجم و وزن و قیمت کمتریه و دومین کیسه خواب برای اواخر پاییز تا اواسط بهار که هم گرم تر ، سنگین تر و البته گران تر که انتخاب دومیه حساس تر است. البته برای صعود به قله های بالای 7000 متر و هیمالیا نوردی، استفاده
کیسه خواب های سه فصل: انتخاب شما در این قسمت بسیار زیاد است، به چند نکته توجه کنید: وزن، حجم، قیمت (پر یا الیاف)
ولی برای اینکه زیاد دردسر نداشته باشید.
الیاف: کیسه خواب گایا (قایا=Gaya) با مدلهای 200 و 300 که با کیفیت و ایرانی است، هم برای طبیعت گردی و کوهنوردی در 3 فصل عالی است. مارک های چینی و گرانی چون ماموت، کمپ(اصل)، فرینو، دویتر نیز وجود دارد ولی آنقدرها فرق ندارد، البته برای افراد قد بلند و یا سنگین وزن باید دنبال کیسه خواب مناسب اندازه خود بگردید. (کیسه خواب آمریکای اصلا توصیه نمی شود، چون بسیار بزرگ و سنگین است)
پر: بسیار سبکتر و کم حجمتر و البته گران هستند و برای کوهنوردان و طبیعت گردانی که سفر 2 روزه زیاد میروند، خوب است.
کیسه خواب های زمستانه و هیمالیانوردی: کیسه های زمستانه چون رابطه مستقیمی با جان و زندگی شما دارند، بسیار با دقت و وسواس این نوع کیسه خواب ها را انتخاب کند. پس به سراغ مدلهای چینی یا تقلبی و حتی ایرانی نروید.
به ترتیب شرکت معتبر ماموت Mammut (پیشنهاد ویژه), رب Rab , ، میلت Millet , فرینو Ferrino ، نورث فیس North Face, دویتر(دیوتر) Deuter و ... به با جدیدترین تکنولوژی ها اقدام به تولید کیسه خواب های مناسب برا صعودهای زمستانه و هیمالیانوردی با مراجعه به وب سایت این شرکت ها مدل مورد نظر و مناسب برای برنامه خود را انتخاب کند، از آنجایی که تمام شرکتهای ذکر شده به صورت حرفه ای این تولیدات را انجام میدهند. شما با خیال راحت دست به خرید خود بزنید.
خرید کیسه خواب یک سرمایه گذاری جدی است و
با مقداری توجه و مراقبت میتوان برای سالها آن را حفظ کرد. همیشه توصیه
های تولید کننده را به کار ببندید. کارخانه ای که آن را تولید کرده است،
مسلما" بهتر میداند که چگونه باید از آن مراقبت کرد. با توجه به مطالب
تولید کنندگان، چند روش برای دوام بیشتر کیسه خواب آورده میشود.
نگهداری
: همیشه کیسه خواب را در حالت آزاد نگهداری کنید. کیسه خواب را فقط برای
مدت زمان کوتاه مثل طول اجرای برنامه به صورت فشرده نگهداری کنید.
محافظت از کثیف شدن : با استفاده از یک آستری درونی مجزا، از چرک شدن کیسه خواب بر اثر تماس چربی بدن خودداری کنید.
نظافت :
نقاط
کثیف شده را با شستشوی موضعی توسط مواد تمیز کننده ای که تولید کننده توصیه
کرده است، تمییز کنید. هر چند وقتی هم باید کیسه خواب را بشویید. هیچگاه
از خشک شویی بری تمییز کردن آن استفاده نکنید. کیسه خواب را با استفاده از
پودری نه چندان قوی درون یک ماشین لباس شویی بزرگ با سرعت چرخش کم بشویید.
چند بار زمان آبکشی را تجدید کنید تا مطمئن شوید که کلیه مواد شستشو از
کیسه خواب بیرون رفته است. برای خشک کردن، آن را در معرض حرارت متوسط یک
دستگاه خشک کن قرار دهید .هرچند وقت آن را از دستگاه بیرون آورید و با
کوبیدن روی نقاط گلوله شده، پرهای آن را پخش کرده و یا با قرار دادن یک توپ
تنیس در آن (در یک ربع آخر خشک شدن) باعث پخش شدن پرهای آن بشوید. پس از
پایان کاربا فشردن و لمس کردن لایه درونی آن مطمئن شوید که کاملا" خشک شده
باشد. شستن و خشک کردن یک کیسه خواب چند ساعت طول میکشد. مغازه هایی هم
هستند که کار تعمیرات و سرویس وسایل کوهنوردی و از جمله شستن کیسه خواب را
انجام میدهند.
گلوکزآمین Glucosamine
بسیاری از ورزشکاران تصور می کنند که گلوکز آمین ترکیبی از گلوکز و اسیدآمینه است. در حالی که این تصور غلطی می باشد.
گلوکزآمین نوعی مکمل است که در ترمیم غضروفهای آسیب دیده کمک شایانی می کند.
گلوکزآمین را به عبارتی پدربزرگ مکملهای غذایی ضروری برای مفاصل بدن می نامند.
این ماده در اثر ضدالتهابی مستقیم کمی دارد و هیچ گونه خاصیت فوری ضد درد ندارد و فقط به ترمیم و بازسازی غضروف مفاصل بدن کمک می کند.
امروزه در درمان بیماریهایی مانند آرتروز از داروهایی مانند ایبوپروفن جهت تسکین درد استفاده می شود که این دارو اگرچه در مدت کوتاهی سبب تسکین درد می شود ولی در دراز مدت دارای عوارض جانبی می باشد و به ترمیم غضروف هیچ کمکی نمی کند. از مصرف دراز مدت گلوکز آمین تا به حال عارضه خاصی گزارش نشده، در حالیکه ضمن تسکین درد به ترمیم و بازسازی غضروف مفصل کمک می کند.
معمولاً برای تأثیرگذاری بیشتر گلوکزآمین، نوعی ماده ترکیبی دیگر بنام کندرویتین به این ماده اضافه می شود.
گلوکزآمین هیچگونه خاصیت انرژی زایی، عضله سازی و آنابولیکی ندارد در حالیکه نام آن برای غالب ورزشکاران گول زننده است.
این مکمل در بازار بصورت قرص و پودر و کپسول در بسته های 60 تا 150 تایی یافت می شود و از آن در اکثر مکملهای جدید استفاده می شود.
موارد مصرف گلوکز آمین:
1. صدمات و آسیبهای غضروفی مفصلی در ورزشکاران
2. تسکین و درمان بیماریهای تخریبی مفاصل مانند آرتروز
3. ساییدگی و صداهای مفصلی که معمولاً در اثر کارزیاد و فعالیتهای سنگین ورزشی ایجاد می شود
کم کم داره هوا گرم میشه و وقت صعود های شبانه فرا میرسه.شهریار ابیاتی در این خصوص داره که تقدیم حضورتون می کنم .
کوه در شب چه شکوهی دارد خرم آن جلکه که کوهی دارد
تاجی از ماه به سر دارد کوه وز طلب جبه به بر دارد کوه
اولین پرتو ماه و خورشید روی پیشانی کوه است پدید
کوه گر روشن و گر تاریک است تا بخواهی، بخدا نزدیک است
محمد حسین شهریار
همانند مهارتهای جسمانی ; مهارتهای روانی نیز قابل یادگیری هستند و بعضی افراد آنها را ساده تر از دیگران می آموزند .
بسیاری از کوه نوردان بسیار توانا این مهارتها را خود به خود در جریان کوه نوردی می آموزند . اما جای تردید نیست که اکثر کوه نوردان در مراتب مهارتی گوناگون از دنبال کردن یک دوره رسمی برای تمرین آرامش باید بهره بگیرند .
در مورد سنگنوردان ; بلافاصله دو راهبرد کسب آرامش به ذهن متبادر می شود که توانائیهای زیادی هم برای آنها فراهم می اورد .
بالاخره اگر می خواهید مهارتهای کسب آرامش را بیاموزید بکوشید یک دوره آموزشی یا نوار آموزشی را انتخاب کنید که فردی کار آزموده مربی آن است ; چرا که یک برنامه آموزشی خوب باید حاوی شماری از فنون مراقبتی مهم باشد .
کوه نوردی و کوه پیمایی ورزشی است که شخص را با شرایط آب و هوایی مختلف مواجه میکند. ممکن است کوه نورد در فصل تابستان به فاصله یک یا دو روز از درون شهرهای گرم به داخل درهها و قلههای پوشیده از یخچالهای طبیعی و محیط های سرد پا بگذارد و یا در زمستان از محیط سرد قابل تحمل به مناطق بسیار سرد و یخبندان برسد و فعالیت خود را نظیر صعود به قلهها یا سنگنوردی بر روی دیوارهای سنگی و دیوارههای یخی آغاز کند.
بنابراین حفظ گرمای بدن و جلوگیری از نفوذ سرما به داخل بدن از اصول حفظ و نگهداری سلامت بدن است. سرمنشأ بسیاری از بیماریهای کوهستان نظیر ادمریوی، ذاتالریه، هایپوترمی و ... سرما است. در این مقاله انجام بعضی از کارها برای حفظ گرمای بدن و بعضی از کارها برای جلوگیری از نفوذ سرما به داخل بدن در موقعیتهای مختلف توصیه میشود.
از آنجایی که فصل زمستان نماد اصلی سرماست بیشتر توجه ما به این فصل بوده و نمونههای ارایه شده نیز مربوط به این فصل میباشند هرچند که سرمای شدید بعضی از مناطق در فصول دیگر هم وجود داشته و به زمستان ختم نمیشود.
1- هنگام حرکت و
صعود
گرم بودن بدن مهمتر از گرم شدن در مقابل آتش است.
بنابراین زمانی که احساس میکنید بدن شما سرد میشود لباس مناسب بر پوشش قبلی اضافه
کنید و لباسی بپوشید که گرمای بدن شما را حفظ کند و سرمای محیط خارج نیز به بدن شما
نفوذ نکند.
گرمای بدن از قسمت یقه ی لباس ها و گردن به مقدار زیادی خارج میشود پس با بستن زیپ لباسها گرما را درداخل آنها حفظ کرده و از خارج شدن گرما و ورود هوای سرد به داخل لباسها و در نهایت بدن جلوگیری نمایید. پارچههای نخی و کتانی بخار آب بدن را فورا جذب میکنند و زمانی که این نوع لباسها در اثر فعالیت کوهنورد خیس میشوند با کمی وزش باد عمل تبخیر در آنها انجام میگیرد و مقداری گرما را از محیط خود که بدن انسان است میگیرند.
بنابراین بدن احساس از دست دادن گرما یا احساس سرما میکند. مدتی طول میکشد تا لباسهای نخی و مرطوب خشک شوند و به همان میزان نیز بدن به مدت طولانی گرمای خود را از دست میدهد. بنابراین سعی کنید هنگام حرکت، بدن بیش از حد معمول گرم نشود تا عرق کند زیرا پس از ایستادن لباسهای خیس از عرق در اثر عمل تبخیر گرمای بدن را میگیرند و سبب سرد شدن بدن تا حد از کار افتادن و انقباض موقت عضلهها نیز میشوند.
اگر هنگام حرکت احساس گرما میکنید دکمه لباس یا زیپ لباس خود را باز کنید تا قبل از گرم شدن بیش از حد، و عرق کردن بدن گرمای اضافی داخل لباس خارج شود و شما احساس راحتی کنید. بیشترین گرمای بدن از منطقه سر برهنه خارج میشود پس برای جلوگیری از این عمل گذاشتن کلاه توصیه میشود و اگر کلاهی باشد که بتوان گوشها را نیز بپوشاند بهتر است.
مواظب
وزش باد باشید. باد به سرعت گرمای بدن را خارج کرده و سرما ایجاد میکند پوشش ضدباد
یا بادگیر از این عمل جلوگیری میکند باید توجه داشت که هرچه باد شدیدتر باشد میزان
سرمای ایجاد شده روی بدن بیشتر خواهد بود. سعی کنید لباس شما خشک باشد. لباسهای
خیس گرمای داخل لباس را زودتر از لباس خشک خارج میکند. لباس باید هوای داخل را
خارج کند و به اصطلاح تنفس داشته باشد.
بنابراین در انتخاب لباس توجه به این نکته بسیار مهم و ضروری است پوشیدن لباسهای ضدآب در بارش بارانهای سنگین مانع نفوذ آب میشوند ولی از داخل عرق میکنند ولی لباسهای ضدباران و ضدباد که مانع عرق کردن بدن میشوند. در چنین مواقعی بهتر است از این گونه لباسها استفاده شود تا لباسهای صددرصد ضدآب.
دستکشهای چرمی گرمتر از دستکشهای پشمی است و گرمای کمی از طریق دست و نوک انگشتان هدر میرود اما دستکش چرمی حساسیت و مهارت انگشتان را کم میکند و این فقط در قسمت نوک انگشتان است که در سنگنوردی مهم است ولی در کوهنوردی تاثیری ندارد.
ادامه مطلب ...قهوه و عامل فعال آن یعنی ” کافئین ” دارای اثرات ذیل در بدن انسان است:
1- مصرف قهوه باعث بی خوابی می شود، فرد را هوشیار تر می کند و شروع به خواب رفتن را دشوار می سازد. در صورت مصرف قهوه در شب با توجه به اینکه بیماری ارتفاع در برنامه های کوهنوردی در ارتفاعات بالای 3000 متر با بی خوابی ، خواب سبک و بیدار شدن های مکرر در طی خواب همراه است باعث بدتر شدن علائم ناشی از ارتفاع می شود.
2- مصرف قهوه و کافئین باعث سرحالی و هوشیار شدن فرد می شود:
اگر کوهنورد در طی روز از قهوه استفاده کند باعث سرحالی و هوشیاری بیشتر وی می شود. احساس خواب آلودگی ناشی از ارتفاع گرفتگی می تواند بهتر شود. ضمنا مصرف قهوه می تواند تا حدودی سردرد ناشی از بیماری ارتفاع را بهبود بخشد.
پس در برنامه های کوهنوردی اگر علاقمند به مصرف نوشیدنی خوبی همچون قهوه هستید بهتر است در طی روز از این نوشیدنی مفید استفاده کنید و شبها از مصرف آن بپرهیزید.
3- مصرف قهوه باعث تحریک ترشح اسید معده می شود. درافرادی که مبتلا به ریفلاکس یا برگشت اسید معده به مری هستند یا سوزش پشت جناغ دارند علائم معدی با مصرف قهود بدتر می شود. در کوهنوردی بواسطه اینکه شرایط غذایی نرمال نیز برای کوهنورد وجود ندارد افرادی که معده حساس تری دارند و باید رژیم های معدی را رعایت کنند مصرف قهوه باعث ترش کردن و بدتر شدن علائم ریفلاکس آنان می شود پس این افراد نیزنباید از قهوه در کوهنوردی استفاده کنند.
منبع: پزشکی کوهستان
پوشیدن لباس را می توان به 4دسته تقسیم نمود که 2 دسته از آن پوشاک اولیه که به شرایط آب و هوایی بستگی دارد و 1 دسته از آن پوشاک ثانویه که پوشاک اضافی و ضروری به حساب می آیند که در هر شرایطی باید آن ها را به همراه داشته باشیم البته این نوع لباس پوشیدن به قدرت و توانایی فرد و در چه فصلی و به چه ارتفاعی رفتن بستگی دارد.
۱. کوهنوردی در هوای گرم : زیر پوش نخی- تیشرت آستین دار -شلوار کتات همیشه دو عدد تیشرت به همراه داشته باشید که در صورت عرق کردن ، خیس شدن آن را عوض کنید + گتر کوتاه (شن اسکی و گلی) + پانچو (بارش ناگهانی باران) + یک سری البسه اضافی که برای مثال داشتن بادگیر و شلوار دو پوش که از جنس شمعی یا پلیستر است برای تمام فصول مناسب می باشد
2. کوهنوردی در هوای خنک : زیر پوش نخی- تیشرت آستین دار -شلوار کتان.
۳.کوهنوردی در هوای کمی سرد: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار معمولی -کلاه پلار -دستکش بافتتنی پشمی یا پلار –جوراب بافتتنی پشمی یاد آوری: گتر بلند+ پانچو (بارش ناگهانی باران و برف) + یک سری البسه اضافی کوهنوردی در هوای سرد: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار - کاپشن گورتکس و شلوار گورتکس -کلاه پلار -دستکش استرج و پشمی یا پلار و گورتکس –جوراب بافتتنی پشمی با حوله ای یاد آوری : در صورت داشتن کفش دو پوش و ... باید جوراب مخصوص همان کفش و تولید همان شرکتی که این کفش را ساخته است تهیه نمود + کیسه بیواک + گتر بلند + یک سری البسه اضافی .
۴.کوهنوردی در هوای توفانی: بلوز استرچ-شلوار استرچ-پیراهن وشلوار پلار - کاپشن گورتکس پر و شلوار گورتکس پر –کلاه توفان -دستکش استرج و پشمی یا پلار و گورتکس –جوراب بافتتنی پشمی با حوله ای
فرهنگ مکتوب کوهنوردی اروپا این امکان را به علاقه مندان می دهد که با بررسی و
موشکافی در سیر کوهنوردی با روند تکامل آن آشنا شوند و به طبع آن به مدد همین
سابقه جواب بسیاری از باید و ها و نباید را بگیرند.
به عنوان مثال کوهنوردان
انگلیسی به هیچ عنوان میانه ای با رول کوبی ندارند و رول کوبی را تنها در محل های
تمرینی خاصی مجاز می دانند ( معادن متروکه سنگ یا Quarry) , و سبک اخلاقی در صعود
مسیر های طبیعی در انگلستان ابزار گذاری است و حتی میخ کوبی را جز در موارد صعود
های زمستانی و آن هم در اسکاتلند مجاز نمی دانند.
در مقابل فرانسویها پایه
گذار رول کوبی مسیر ها هستند و بنا به روایتی بیشترین مسیر های رول کوبی شده دنیا
در آن قرار دارند. بعنوان مثال در محمدو 150 کیلومتری اطراف شامونی که به پایتخت
کوهنوردی دنیا شهرت دارد 462 منطقه (Crag) سنگنوردی Sport است که در بعضی از آنها
بیشتر از 250 مسیر وجود دارد.
از وسیی دیگر در منطقه ای در مرز آلمان و
بلژیک جلی وجود دارد که در آن نه تنها استفاده از پودر در صعود مسیر های طبیعیش
مجاز نیست بلکه ابزار گذاری فلزری به هر نحوی ممنوع است و تنها وسیله حمایت قرار
دادن طناب هایی با یک سر گره خورد و لاخ کردن آن ها در شکاف بعنوان حمایت میانی
است. درجه سختی بعضی از این مسیر ها به 7 تا 8 ( فرانسوی) می رسد!!
در پی هر
حادثه در کوهنوردی از اولین صعود موفق ماتر هورن که در آن ادوارد وایمپر از فراز
قله سنگ به سمت جبهه ایتالیایی که کوهنوردان ایتالیایی مشغول صعود بودند ریخ و بعد
حادثه مرگ همراهانش بر اثر سقوط گرفته تا هر حادثه ای دیگر اتفاقات رخ داده ثبت -
بررسی و منتشر می شد.
انجمن های کوهنوردی در میان نقش بزرگی در گرد آوری
این مجموعه بی نظیر دارند. آرشیو انجمن کوهنوردی بریتانیا دارای 30 هزار جلد کتاب و
گزارش و دستنوشته است و کتاب سال آن از سال 1863 هر ساله منتشر می شود.
این
امر کم و بیش در بین تمامی کشورهای صاحب سبک در کوهنوردی دیده می شود - آرشیو
سالنامه انجمن کوهنوردان لهستان - فرانسه و .....
این میراث غنی بعنوان
پشتوانه راهنمای بسیاری از بحث ها و نتیجه گیری ها در کوهنوردی است. هر چند
همانگونه که ما در کوهنوردی آزاد به انتخاب راه - همطناب و زمان هستیم و این انتخاب
به آشنایی و قضاوت دانش ما بر می گردد نانوشته بودن باید و ها و نباید ها در
کوهنوردی هم این حسن را دارد که افراد آزاد به انتخاب باشند اما نه در
تاریکی.
اخیرا در اواخر سال 2011 (پاییز 1390) کتاب بسیار جالبی در باره
کوهنوردی و فلسفه در امریکا به چاپ رسیده که شهرت آن به اروپا نیز کشیده شود. این
کتاب در حقیقت گرد آوری چندین مقاله در باره موضوعات کوهنوردی و فلسفه آن
است.
نویسندگان هر مقاله هر یک جنبه هایی از موارد چالش بر انگیر حیطه
اخلاقیات در کوهنوردی را مورد بحث قرار داده اند و به بسط آن پرداخته اند. بشخصه بر
این باورم که ترجمه و انتشار چنین کتاب هایی در شرایط فعلی کوهنوردی ما از هر کتاب
فنی و تخصصی می تواند مفید تر باشد.
اگر از بین دوستان کوهنورد شخص یا
اشخاصی مایل به ترجمه این کتاب بصورت شخصی یا گروهی باشند بسیار خوشحال می شوم که
کتاب را در اختیارشان قرار دهم.