آشنایی با یکصد چهره ورزش کوهنوردی ایران

به ترتیب حروف الفبا

هومن آپرین

اولین ایرانی‌الاصل مقیم آمریکا که در سال ۱۹۹۰ به قله اورست صعود کرد. او متأسفانه در بهار سال جاری چشم از جهان فروبست.

صادق آقاجانی
سال‌ها ریاست فدراسیون کوهنوردی را بعد از انقلاب برعهده داشت ـ ایشان را می‌توان عامل اصلی راه‌اندازی صعودهای هیمالیایی در بخش «دولتی» کوهنوردی برشمرد.

پرستو ابریشمی

از کوهنوردان و مربیانی که به همراه همسرش حامد کرامت در تمام زمینه‌های این ورزش همواره پیشگام و فعال بوده است.

محمود اجل
قدمت فعالیت‌های این کوهنورد همدانی به صده گذشته (قبل از سال ۱۳۰۰) می‌رسد. او را اولین کوهنورد کلاسیک ایران می‌نامند.

نعمت اخضری
از پیشکسوتان فعال کوهنوردی همدان با سوابقی درخشان در این ورزش و نویسنده وبلاگ «تاریخ کوهنوردی همدان»

احمد اخوان
از پیشکسوتان و مربیان کوهنوردی کشور که تاکنون چندین گروه کوهنوردی را راه‌اندازی و سرپرستی کرده است.

جعفر اسدی
اولین ایرانی صعودکننده به یک قله ۸۰۰۰ متری جهان (ماناسلو) که در یک تیم کوهنوردی نظامی در زمان رژیم گذشته رخ داد. (۱۳۵۵)

لیلا اسفندیاری
طی ده سال کوهنوردی توانست به افتخارات و پیشرفت‌های بسیاری دست‌یابد که متأسفانه در سال ۱۳۹۰ طی صعود قله گاشبروم دو سقوط کرد و پیکرش برای همیشه با هیمالیا همراه شد.

فریدون اسماعیل‌زاده
کوهنورد و مربی فعال همدانی که صعودهای بی‌شماری را بر عرصه کوهستان‌های ایران برجا گذاشته است. او همچنین یکی از فنی‌ترین کوهنوردان ایران بود. (کتاب راهنمای صعود قلل ایران از او به یادگار به چاپ رسیده است.)

عبدا… اشتری
از مربیان و پیشکسوتان کوهنوردی و از بنیان‌گزاران انجمن حفظ محیط‌زیست کوهستان

مهدی اعتمادفر
اولین «پلنگ برفی ایران» (صعودکننده به ۵ قله ۷۰۰۰ متری منطقه پامیر) ـ صعودکننده به قلل برودپیک و ….. که در هنگام صعود قله دائولاگیری سقوط کرده و جان خود را از دست داد.

اقبال افلاکی
هیمالیانورد و از اعضای پیشکسوت گروه کوهنوردی کاوه و از مسئولین فدراسیون کوهنوردی

محمد اوراز
کوهنورد مطرح و هیمالیانورد و قهرمان ملی شناخته شده‌ای که در بهمن قله گاشربروم ۱ در سال ۱۳۸۲ به ابدیت پیوست.

کیومرث بابازاده
از پیشکسوتان کوهنوردی و از نام‌آوران و فعالین این ورزش در عرصه‌های گوناگون

ابراهیم بابایی
از پیشکسوتان و فعالان ورزش کوهنوردی با سابقه‌ای درخشان در صعودهای متعدد فنی و کلاسیک در باشگاه‌های آرش و ابرمرد سابق

آیدین بزرگی
شاید غمناک‌ترین فاجعه کوهنوردی ایران با درگذشت او به همراه همنوردانش (پویا کیوان و مجتبی جراحی) در برودپیک پاکستان (تابستان ۱۳۹۲) رقم خورد.

اکبر بشردوست
کوهنورد و مربی پیشکسوت که بنیان‌گزار چند گروه کوهنوردی در ایران بوده است. او در سال ۱۳۸۳ درگذشت.

رضا بهادرانی
کوهنورد کرمانشاهی ـ از مربیان فدراسیون کوهنوردی ـ صعود و تلاش بر روی پنج قله ۸۰۰۰ متری جهان ـ عضو اولین تیم صعود زمستانی قله نانگاپاربات ـ برادر او صحبت ا… بهادرانی نیز از کوهنوردان فعال است.

علیرضا بهپور
پزشک کوهنورد ـ صعودکننده به قله لوتسه و تلاش بر روی چند قله ۸۰۰۰ متری دیگر

لیلا بهرامی
کوهنورد و مربی برف و سنگنوردی ـ صعود و تلاش بر روی چند قله ۷۰۰۰ متری در هیمالیا در کارنامه فعالیت‌های او به چشم می خورد.

وحید بهرامی
از پیشکسوتان و مربیان باشگاه دماوند و از فعالین حوزه‌های اجتماعی کوهنوردی

عباس ثابتیان
فعال کوهنوردی و از مدیران انجمن کوهنوردان ایران ـ نویسنده وبلاگ آرام کوه

عباس جعفری
عکاس ـ کوهنورد ـ طبیعت‌گرد ـ خطیب و مقاله نویسی که در حادثه‌ای در کشور نپال هنگام قایقرانی در رودخانه‌ای وحشی جان به جان آفرین تسلیم نمود.

ناصر جنانی
از پیشکسوتان فعال کوهنوردی و از بنیان‌گزاران خانه کوهنوردان تهران

سعید و حسن جواهرپور
هر دو برادر از کوهنوردان و مربیان شناخته شده تهران و عضو باشگاه دماوند. 

جلال چشمه‌قصابانی
از کوهنوردان پرتوان همدان و از مربیان فدراسیون کوهنوردی به ویژه در حوزه هیمالیانوردی ـ صعودکننده به چند قله ۸۰۰۰ متری جهان

نرگس حکیمی
اولین مربی بانوی کوهنورد ایرانی و همسر کوهنورد و مربی فعال، اکبر بشردوست که در سال ۱۳۹۳ چشم از جهان فروبست.

داود خادم
صعودکننده به چند قله ۸۰۰۰ متری جهان که در آخرین تلاش خود جهت صعود قله K2 در طوفانی موسوم به «جت‌استریم» به همراه یک کوهنورد روس جان خود را از دست داد. (سال ۱۳۸۳)

محمد خاکبیز
تیمسار بازنشسته ـ سرپرست اولین تیم اعزامی به صعود قله ۸۰۰۰ متری ماناسلو (۱۳۵۵) ـ رئیس اسبق فدراسیون کوهنوردی

عزیز خلج
مربی و کوهنورد شناخته شده تهرانی که فعالیت‌های بی‌شماری در عرصه این ورزش داشته است. از حضور در کانون کوهنوردان تهران تا فدراسیون کوهنوردی و مجله کوه و ……

فرشاد خلیلی
کوهنورد و مربی و هیمالیانورد شناخته‌شده باشگاه دماوند که در سال ۱۳۸۸ در بهمن جاده دیزین به همراه همراهان خود (جمعاً ۸ نفر) به شکل ناباورانه‌ای جان باختند.

رضا خوشدل
از کوهنوردان و مربیان مشهدی ـ نویسنده مطالب کوهنوردی

ناصر خوشه‌چین
از پیشکسوتان و مربیان کوهنوردی کشور به‌ویژه در شهرستان اراک که در کنار پناهگاه قله کل‌جنون درگذشت.

رحیم دانایی
کوهنورد و نویسنده‌ای که کتاب‌های بی‌شماری در حوزه کوهنوردی به چاپ رسانده است.

مهدی داورپور
سال‌ها است به عنوان مسئول بخش صعودهای ورزشی (سنگنوردی) و مسابقات در فدراسیون کوهنوردی مشغول به فعالیت و خدمت‌رسانی است.

محمد داودی
دبیر اسبق فدراسیون کوهنوردی ـ «کوهنورد و سنگنورد دهه شصت» که در هنگام صعود زمستانی دیواره علم‌کوه به بیماری مبتلا شد و جان خود را از دست داد. سالن سنگنوردی شیرودی تهران به یاد او نام‌گذاری شده است.

حمید دهقان

کوهنورد کرد (سنندجی) که با صعود قله اورست به جمع فاتحان بام جهان پیوست

جلال رابوکی (فروزان)
از کوهنوردان برجسته ایران در رژیم گذشته و رژیم فعلی که با فعالیت‌های تشکیلاتی و کوهنوردی به‌ویژه با صعود چهار جبهه دماوند در ۲۶ ساعت نام خود را در این ورزش جاودانه کرد.

او متأسفانه در سی ام فروردین ماه ۱۳۸۱ هنگام صعود به قله دماوند، گرفتار طوفانی مهیب شد و درگذشت.

فرخ رحمدل
عضو باشگاه نیرو و راستی ـ از بنیان‌گذاران باشگاه دماوند و از مربیان و پیشکسوتان این ورزش

ناصر رستمی
کوهنورد و مربی پیشکسوت که عمده فعالیت‌هایش در دوره رژیم پیشین بوده است.

یونس رضاخانی
از پیشکسوتان و فعالان کوهنوردی تهران و شهرستان نظرآباد با سابقه‌ای بسیار پربار در حوزه کوهنوردی داخلی و خارجی ـ مسئول برگزاری چند اردوی هیمالیانوردی 

حسین رضایی
کوهنورد قله‌های آتشفشانی (به روایت خود) از فعالین فدراسیون کوهنوردی ـ مدیر روابط عمومی این فدراسیون طی سال‌های متمادی ـ نویسنده وبلاگ «کوه‌نوشت»

حسین رفعتی‌افشار
از آخرین رؤسای اسبق فدراسیون کوهنوردی در رژیم گذشته که فعالیت درخشانی داشته است.

مرتضی رمضانی
هیمالیانورد و رئیس فعلی هیئت کوهنوردی استان تهران و از فعالین کوهنوردی شهرستان دماوند

محمد رئوفی
از پیشکسوتان این ورزش که در تشکیل و استمرار فعالیت باشگاه کوهنوردی تهران نقش به سزایی ایفا کرده است.

رضا زارعی
هیمالیانورد ـ مربی و نویسنده وبلاگ «کوه قاف» ـ هم‌اکنون ریاست فدراسیون کوهنوردی کشور برعهده ایشان است.

مهری زرافشان
اولین بانوی کوهنورد و مربی شناخته شده ایرانی ـ عضو باشگاه دماوند ـ سال گذشته (۱۳۹۳) نمایشگاه عکسی با عنوان «کوه‌بانو» به افتخار فعالیت‌های نامبرده در تهران برپا شد.

حسن زرین‌قلم
از فعالین ورزش کوهنوردی که به همراه پدر بزرگوارش (ثارا… زرین‌قلم) از ابتدای تشکیل باشگاه دماوند از سال ۱۳۳۲ در این سازمان کوهنوردی حضور پرثمر داشته است.

ابوالفضل زمانی
کوهنورد و نویسنده زنجانی ـ عضو باشگاه تهران ـ نویسنده وبلاک «یخچال‌های ایران»

مریم ساعی
بانوی کوهنورد و از فعالین هیئت کوهنوردی استان تهران

افسر شاندیز
به همراه خواهر خود اختر شاندیز از بانوان پیشکسوت کوهنورد باشگاه آرش و از فعالین انجمن کوهنوردان ایران

رامین شجاعی
کوهنورد باشگاه آرش ـ نویسنده وبلاگ داستان کوه و از فعالین حوزه هیمالیانوردی

محمود شعاعی
رئیس اسبق فدراسیون کوهنوردی و از پیشکسوتان این ورزش ـ صعودکننده به بام جهان «اورست»

رضا شهلایی
کوهنورد و مربی شناخته شده کرمانشاهی که در چندسال اخیر با صعودهای هیمالیایی و موفق به یکی از چهره‌های شاخص این ورزش در کشور تبدیل گشت.

بهمن شهوندی
پیشکسوت ورزش کوهنوردی از کانون کوهنوردان تهران که بنیان‌گزار صعودهای زمستانی در ایران لقب گرفته است. اولین صعود زمستانی قلل منطقه علم‌کوه با سرپرستی او صورت گرفت. همچنین ساخت پناهگاه سیمرغ در غرب دماوند از دیگر فعالیت‌های او در زمینه ورزش کوهنوردی است.

مهدی شیرازی
پیشکسوت کوهنوردی و از بنیان‌گزاران فعال خانه کوهنوردان تهران

ابراهیم شیخی
مربی و کوهنورد ماراتن کار تهرانی ( صعود کننده به قله ۸۰۰۰ متری گاشربروم )صعود سرعتی قلل ایران به ویژه صعود سرعتی ۱۶ یال دماوند(در شانزده هفته متوالی) از کارهای به یادماندنی اوست .
وی در سال ۱۳۸۷ در مسیر (ماراتن) توچال به دماوند در (گردنه سینه زا) و در کنار همنورد دیرینه‌اش جلیل صفرعلی‌زاده چشم از جهان فرو بست.

هادی صابری
دبیر فدراسیون و صعودکننده به قله برودپیک پاکستان

فرخنده صادق
به همراه لاله کشاورز اولین بانوان ایرانی بودند که در سال ۱۳۸۴ قله اورست را صعود کردند.

حسن صالحی‌مقدم
از پیشکسوتان کوهنوردی گروه همت شمیران و مدیرمسئول مجله وزین «کوه» که از سال ۱۳۷۴ تاکنون مرتب چاپ شده و هم‌اکنون به شماره ۷۸ رسیده است.

حسین طالبی‌مقدم
از کوهنوردان و سنگنوردان فوق‌ستاره‌ همدان که به اتفاق حسن نجاتیان صعودهای سرعتی و گشایش مسیرهای بسیاری را در دیواره علم‌کوه و دیگر دیواره‌های ایران رقم زد ـ متأسفانه ایشان در جوانی به دلیل ابتلا به بیماری سرطان درگذشت.

محسن عبدلی

رئیس اسبق هیئت کوهنوردی استان تهران و از مربیان و پیشکسوتان کوهنوردی

عبدا… عزیزی
از بنیان‌گزاران خانه کوهنوردان تهران که هنگام فرود از قله کومونیزم (سامانی) در سال ۱۳۷۵ سقوط کرد و جان خود را از دست داد. در این حادثه همنورد او حسین حراستی نیز به دلیل تألمات روحی و ایست قلبی جان باخت. نفر سوم این تیم مسعود آقابالایی بود که هم اکنون از کوهنوردان فعال تبریزی می باشد. 

حسین عزیزی و زنده‌یاد علی عزیزی دو برادر دیگر عبدا… هستند.

ابوالفضل عظیمی
از پیشکسوتان کوهنوردی ـ مسئول کمیته پیشکسوتان فدراسیون کوهنوردی

سهند عقدایی
از کوهنوردان باشگاه دماوند و صعودکننده به قله نانگاپاربات به سرپرستی زنده‌یاد لیلا اسفندیاری ـ مدیر شرکت مسافرتی و گردشگری «اسپیلت البرز»

عباس علی‌نژاد
از کوهنوردان و مربیان فعال استان تهران ـ عضو باشگاه دماوند

مهدی عمیدی
دومین پلنگ برفی ایران و صعودکننده به قلل اورست و لوتسه (بدون استفاده از کپسول اکسیژن مکمل) که متأسفانه در صعود قله مون‌بلان فرانسه جان به جان‌آفرین تسلیم کرد.

محمدباقر عیوضی
از پیشکسوتان و مربیان کرمانشاهی که تاکنون شاگردان و سنگنوردان بسیاری را در جامعه کوهنوردی پرورانده است ـ نویسنده وبلاگ کوه و کوهنوردی

علی‌محمد فرضی
به همراه فرزندش علی‌دوست فرضی در رودبارک (کلاردشت) از اولین راهنمایان منطقه علم‌کوه محسوب می‌شوند.

مهدی فرهادی

کوهنورد و سنگنورد باشگاه دماوند ـ نویسنده وبلاگ هم‌طناب من

کاظم فریدیان

کوهنورد و سنگنورد باشگاه دماوند ـ همالیانوردی که به عنوان اولین ایرانی صعودکننده به قله K2 در سال ۱۳۸۶ نامش در تاریخ کوهنوردی ایران جاودانه شد.

عظیم قیچی‌ساز
پرافتخارترین کوهنورد ایرانی و صعودکننده به ۱۳ قله بالای ۸۰۰۰ متر جهان و در آستانه پیوسته به باشگاه ۱۴×۸۰۰۰

کاوه کاشفی
از کوهنوردان باشگاه دماوند و رئیس اسبق هیئت کوهنوردی استان تهران که با فعالیت‌های گوناگون و چندساله خود در این هیئت، خدمات بسیاری را به جامعه کوهنوردان استان تهران عرضه کرد.

پروانه کاظمی
پرافتخارترین کوهنورد زن ایران که با صعود دو قله اورست و لوتسه در یک فصل (۲۰۱۲) به جمع بانوان رکورددار کوهنوردی جهان پیوست/عضو باشگاه اسییلت

جلیل کتیبه‌ای
ژورنالیست کوهنورد و یکی از بنیان‌گزاران ورزش نوین کوهنوردی ایران در دهه‌های بیست و سی شمسی ـ صعود دیوراه شاخک (کتیبه‌ای) از مسیرهای به یاد ماندی اوست.

صادق کرباسی
کوهنورد و مربی پیشکسوت همدانی

اسماعیل کشتکار
کوهنورد پیشکسوت، شاعر و عکاس شیرازی

محمدرضا کفاش
از بنیان‌گزاران خانه کوهنوردان تهران و مربی پیشکسوت و از فعالین هیئت کوهنوردی استان تهران

حسن گرامی
از کوهنوردان و سنگنوردان فعال باشگاه آرش که با سرپرستی تیم صعودکننده به برج بی‌نام ترانگو در سال ۱۳۹۱ به جمع نام‌آوران این ورزش پیوست.

کاظم گیلان‌پور
از پیشکسوتان و مربیان کوهنوردی و اسکی که با بیش از نود سال سن همچنان در این عرصه فعالیت می‌نماید.

عباس محمدی
از پیشکسوتان کوهنوردی باشگاه آرش و از فعالین مطرح محیط‌ زیست کوهستان ـ نویسنده وبلاگ دیده‌بان کوهستان

داود محمدی‌فر
از پیشکسوتان کانون کوهنوردان تهران و نویسنده فعال کتب گوناگون کوهنوردی در ایران

حمید مساعدیان
پزشک کوهنورد و نویسنده سایت انجمن پزشکی کوهستان و عضو گروه کوهنوردی همت شمیران ـ فعال در حوزه جستجو و نجات کوهستان

ایرج معانی
کوهنورد اهل اردبیل ـ از فعالین فدراسیون کوهنوردی ـ صعود و تلاش بر روی چند قله ۸۰۰۰ متری جهان ـ عضو اولین تیم صعود زمستانی قله نانگاپاربات

علی مقیم
بدون شک فعالیت‌های این کوهنورد پیشکسوت، در زمینه تهیه و چاپ نقشه‌های کوهنوردی همواره در یادها خواهد ماند.

گغام مناسیان
کوهنورد ارمنی دهه بیست و سی ایران که اولین صعود بسیاری از قلل، مانند خرسان‌ها در علم‌کوه به نام او ثبت شده است ـ تابلوی فوت برادر او (نورایر مناسیان) بر روی قله سیاه‌سنگ علم‌کوه که مربوط به سال ۱۳۳۷ است، هنوز پابرجاست.

منوچهر مهران
از بنیان‌گزاران ورزش کوهنوردی به شکل گروهی و باشگاه در دهه بیست شمسی

محمدحسن نجاریان
کوهنورد و مربی زنجانی (لرستانی) ـ هیمالیانورد ـ عکاس ـ کوه‌نویس و دومین رکورددار صعودهای قلل ۸۰۰۰ متری ایران ـ نویسنده وبلاگ کوه

علی نصیری
از مربیان و کوهنوردان باسابقه باشگاه تهران و صعودکننده به قله ۸۰۰۰ متری برودپیک

فرامرز نصیری
کوهنورد اسبق باشگاه دماوند و نویسنده وبلاگ انتقادی ـ جنجالی «کلاغ‌ها»

جواد نظام‌دوست
مربی و از اعضای باسابقه باشگاه دماوند که با راه‌اندازی انجمن غارنوردان ایران هم‌اکنون در زمینه غارنوردی مشغول به فعالیت است. (برادر وی، رضا نظام‌دوست از مستندسازان این ورزش است.)

حسین نظر
پیشکسوت کوهنوردی و مربی فعال و بااخلاق این رشته ـ صعودکننده به چند قله ۷۰۰۰ متری و از مربیان ورزش اسکی

محمود نظریان (افغان)
از مربیان و پیشکسوتان کوهنوردی و از مؤسسین گروه‌های متعدد کوهنوردی

رسول نقوی
از صعودکنندگان قله اورست ـ فرزند خلف مشهدی صفر نقوی، از اولین راهنمایان قلل علم‌کوه در منطقه رودبارک (کلاردشت)

محسن نوری

کوهنورد و مربی شناخته شده تهرانی که سال ۱۳۹۲ در اثر ابتلا به سرطان درگذشت.

محمد نوری
از مربیان و پیشکسوتان باشگاه آرش و از فعالین انجمن کوهنوردان ایران ـ خاطره صعود زمستانی و تک‌نفره او به دیواره علم‌کوه در دهه شصت در اذهان کوهنوردان باقی است.

نصرت‌ا… نوریکوهنورد و مربی پیشکسوت

محمود هاشمی
از فعالین فدراسیون کوهنوردی ـ صعود و تلاش بر روی شش قله ۸۰۰۰ متری جهان ـ عضو اولین تیم صعود زمستانی قله نانگاپاربات

حسین هیزم‌کار
از کوهنوردان و سنگنوردان باشگاه آرش ـ رکورد صعود بیش از ۷۰ بار او به دیواره علم‌کوه زبان‌زد دیواره‌نوردان است.

نیما یزدی‌پور
به اتفاق عارف گران‌مایه اولین صعود ایرانی‌ها از مسیر شمالی اورست را به ثبت رساندند.