کودکان چگونه به محیط زیست علاقه‌ مند می شوند؟

کودکان ما آلودگی هوا را می‌شناسند، می ‌دانند زباله چیست و از بازیافت مواد آگاهی دارند. آنها متوجه خطرات ناشی از تغییر آب و هوا هستند. همه اینها یعنی صدمه به محیط زیست. اینکه ما چگونه رفتار کنیم و به کودکمان این رفتارها را بیاموزیم نکته اصلی علاقه به حفظ محیط زیست است.
 ایجاد علاقه در کودک این روزها آشنایی با طبیعت به طور جدایی ‌ناپذیری با آگاهی از تغییر آب و هوا و مشکلات زیست محیطی دیگر در ارتباط است. تغییر آب و هوا موضوعی نگران کننده و بحث برانگیز در میان بزرگسالان است. این مشکلات وسیع، درکشان دشوار است و می‌توانند باعث بروز احساسات شدیدی مانند ترس، اضطراب، سرخوردگی، خشم و یأس شوند. علاقه ‌مندی به محیط زیست و حفاظت آن امری است که می‌بایست دانش آموزان در کودکی فرا گیرند تا در ذهنشان نهادینه شود؛ لازمه این امر آگاهی دادن به آنها در باره مسائل ساده زیست محیطی است. این موضوع در صورتی تحقق می‌یابد که آنان ببینند والدینشان نیز به محیط زندگی و جانداران علاقه ‌مندند و در حفاظت آن می‌کوشند. از سوی دیگر، چنانچه پدر و مادرها الگوی رفتاری مناسبی برای فرزندشان نباشند و فقط توصیه و نصیحت کنند، دوگانگی در گفتار و رفتار، کودک را دچار تضاد خواهد کرد و اعتماد او را از والدینش سلب می‌کند بنابراین الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید.
 مشارکت در حفظ محیط زیست هرگز فراموش نکنید که فرزند شما می‌تواند از دوران طفولیت، ناجی محیط زیست بودن را یاد بگیرد. تقریباً تمام کودکان روی زمین به خاک و آب و بازی کردن با این دو عنصر حیاتی علاقه‌ مندند؛ این بسیار مهم است که بتوانیم چنین احساسات لطیف فرزندمان را تا بزرگسالی حفظ کنیم. احساس بچه‌ها در مورد پرندگان و سایر حیوانات نیز صادق است. رفتارهای ساده بسیاری وجود دارند که علاوه بر ایجاد سرگرمی و نشاط باعث علاقه ‌مندی کودکان به محیط زیست می‌ شوند مانند کاشت گیاهان در باغچه یا گلدان، کاشت درخت در فضای سبز عمومی و نامگذاری آن به نام فرزندتان، آبیاری گیاهان خانگی توسط کودکان، آموزش استفاده از وسایل برقی کم مصرف و از همه مهم ‌تر شرکت در امر بازیافت مواد. همه این موارد به کودک شما در ایجاد حس ارزشمندی و مشارکت در حفظ محیط زیست کمک می‌کند.
برای فرزندتان کتاب‌هایی تهیه کنید که در باره زندگی جانوران باشد. او باید بداند تفاوت جانورانی که در آب زندگی می‌کنند با جانورانی که در خشکی هستند چیست؟ حیوانات خانگی را به او معرفی کنید و از فواید این جانداران با وی سخن بگویید. مطمئنم فرزند شما ماهی ای را که در تنگ بلور شنا می‌کند بسیار دوست ‌دارد و ساعت‌های طولانی با او صحبت می‌کند. بهتر است همراه فرزندتان ماهی قرمز را به پارکی که استخر آبی در آن وجود دارد ببرید و ماهی را در آب رها سازید.
 بهترین زمان
بهترین زمان برای انتقال ارزش‌های محیط زیستی به کودکان، زمانی است که کودک در یک موقعیت آموزشی قرار دارد. مثلاً هنگامی که با فرزند خود در پارک قدم می‌زنید و شاهد رفتار نامناسبی مانند انداختن زباله روی زمین می‌شوید، از فرزندتان بخواهید به این موضوع توجه کند و با گفتگویی مناسب دلایل نادرست بودن این رفتار را توضیح دهید. این شیوه آموزشی را آموزش اتفاقی می‌نامند، که بسیار اثربخش است. هنگامی که برای تفریح به پارک یا جنگل می‌روید سعی کنید از کپسول و... استفاده کنید؛ اما اگر به هر دلیلی خواستید  آتش روشن کنید چوب‌های خشک را برای افروختن انتخاب نمایید؛ همچنین سنگ گذاشتن دور آتش را به کودکتان بیاموزید.
لازم است از کودکی به فرزندتان بفهمانید که چقدر به محیط زیست احتیاج داریم و همه باید در حفظ آن بکوشیم. هنگامی که شاهد فعالیت‌های مفید فرزندتان در زمینه حفظ محیط زیست هستید، با شیوه‌های کلامی وغیر کلامی، او را تشویق کنید. تشویق، ضمن تقویت رفتار وی و احتمال استمرار آن، باعث ایجاد حس ارزشمندی و مثبت در فرزندتان می‌شود. گاهی زمینه صحبت در باره محیط زیست را با فرزندتان فراهم سازید؛ در مواقعی که آنها خودشان سر صحبت را با شما در این باره باز می‌کنند، از حرف‌هایشان استقبال کنید. با طرح پرسش‌هایی کمک کنید فرزندتان افکارش راروشن‌ تر بیان کند. البته آنها خیلی زود دچار این احساس می‌شوند که کاری از دستشان برای جهان ساخته نیست؛ شما می‌توانید آنها را به دیدن چشم اندازی گسترده تشویق کنید و نمونه‌هایی از تلاش‌های دیگران را برای آنان مثال بزنید. شاید فرزندتان با ناراحتی، تصاویر و یا اخبار مربوط به خودکشی نهنگ‌ها یا شکار جانوران زیبا را ببیند و از شما سئوالات زیادی در این باره بپرسد. در چنین زمانی سعی کنید ابتدا او را آرام سازید و سپس با وی در باره انسان‌های شایسته‌ای صحبت کنید که با حیوانات مهربان بودند. داستان «ضامن آهو» نمونه بسیار خوبی برای این مواقع است.
آموزش کودکان در باره طبیعت نه تنها یک کار خوب بلکه امری حیاتی برای آینده فرزندانمان و جانداران است. یادتان باشد که شما الگویی شایسته برای فرزندتان هستید؛ پس طبیعت و محیط زیست را دوست بدارید و برای بقای آن تلاش کنید. نتیجه گیری در نهایت، تکرار می کنیم که کودکان به طور طبیعی کنجکاو و آماده آشنایی با طبیعت هستند. در جامعه‌ای که به طور روزافزون به سوی شهری شدن پیش می‌رود، ما باید برای کمک به فرزندانمان در ایجاد ارتباط با طبیعت و آشنایی با محیط زیست، آگاهانه فرصت‌هایی را ایجاد نماییم.